1. 2. 2020: До русиньского літературного неба одышов байкарь Миколай Ксеняк

Днесь з камюньского ґрекокалицького храму св. Патра і Павла зазвучали дзвоны помершому Миколаёви Ксенякови. Днесь рано – 1-го фебруара 2020-го року, у віцї 87 років, одышов до вічности русиньскый писатель Миколай Ксеняк з Ружомберку, родак із села Камюнка в Старолюбовняньскім окресї. Миколай Ксеняк быв довгорічным педаґоґом, русиньскым діятелём, першым русиньскым байкарём, другым председом Сполку русиньскых писателїв Словеньска, автором богатой русиньской літературной творчости, автором многых статей у русиньскій і словацькій пресї, лавреатом Премії Александра Духновіча за русиньску літературу, котру уділює Карпаторусиньскый научный центер в США.

Aвтор дротарьской тематікы

Быв єдным з найактівнішых авторів старшой ґенерації русиньскых писателїв, котрого богату творчость творять главно байкы, література про дїти і молодеж, поезія, проза, драматічны творы, повіданя ці автобіоґрафічны тексты. Миколай Ксеняк быв єдиным з русиньскых писателів, котрый свою літературну творчость присвятив темі русиньскых дротарів. Якраз на тоту тему написав книжку Біда Русинів з дому выганяла (книжку у 2002-ім роцї выдав Світовый конґрес Русинів), за котру быв автор у 2003-ім роцї оцїненый высше споминанов меджінароднов Преміёв Александра Духновіча. У споминаній публікації ся находить і його здраматізована Приповідка о дротарёви, котра мала в 1994-ім роцї успішну премєру на сценї нашого Театру Александра Духновіча в Пряшові. Многы ёго творы были презентованы в русиньскій редакції Народностно-етнічного высыланя в Пряшові і в Кошыцях, ёго байкы часто декламовали участници Духновічового Пряшова – цїлословацького конкурзу русиньской поезії, прозы, малых сценічных форм і народного розповіданя, на котрый часто приходив і сам автор Миколай Ксеняк. Родне село Камюнка, ёго жытелї і їх судьба были тым найосновнішым жрідлом і іншпіраціёв богатой Ксеняковой творчости. Окрем многых публікацій нас о тім пересвідчує книжка, котру під назвов О камюньскых майстрах (по камюньскы) іщі в 1994-ім роцї выдала Русиньска оброда. Василь Хома, першый председа Сполку русиньскых писателів Словеньсла, тоту книжку назвав русиньсков епопеёв. Коротко повіджено – книжка презентує цїлорічный жывот, чім даколи жыло село Камюнка і ёго люде (церьковны свята з традіціями і вшыткы роботы на ґаздівстві). Подля многых експертів тота публікація претендує на добрый русиньскый документ філмовой ці театралной подобы.

З біоґрафії байкаря Ксеняка

Миколай Ксеняк народив ся 4-го децембра 1933-го року в бідній камюньскій ґаздівскій родинї. По основній школї в родній Камюнцї пішов до Руськой ґімназії в Пряшові, потім поступив на Інштітут руського языка і літературы в Празї. По ёго скінчіню учітелёвав на основній школї в Ружомберку, пізнїше став директором ґімназії в тім містї, де одробив 23 років. Хоць свій плодный жывот прожыв далеко од родной Камюнкы, часто ся до нёй вертав нелем фізічно, але і своёв літературнов творчостёв. О любви до свого родного краю свідчать ёго слова: „Родный край про мене значіть студенку, з котрой черьпам цїлый жывот. Тот, хто ся в тім краснім краю народив, хто вдыхнув ёго воздух, хто ся набрав родных співанок, приповідок, хто перешов тот край, хто там пас коровы, орав, сіяв, косив, тот не може забыти ниґда на нёго, на людей, котры коло нёго жыли і котры го выховали...“

Анна КУЗМЯКОВА, НН Інфо Русин