10. 5. 2017: Русины в Мадярьску будуть святковати свій день

22-го мая 1703-го року Томаш Есе в Береґсасї підняв заставу і залучів підкарпатьскых Русинів до освободженецькой войны Ференца Ракоці ІІ. Ракоці пізнїше назвав Русинів за їх вірну службу як Gens fidelissima – найвірнїшым народом. Якраз тоту дату выбрали собі Русины в Мадярьску як день, коли будуть святковати День Русинів.

Того року святкованя, кідьже понедільок є робочій день, одбуде ся в Мадярьску в недїю,  21-го мая, і то в головнім містї, в Будапештї. Головным орґанізатором події є Вседержавна русиньска самосправа і покровительство над святом перевзяла Віра Ґіріц, посланкыня за Русинів у мадярьскім парламентї.

Святкованя Дня Русинів зачне ся на обід Параклісом, котрый буде одправляти Преосвященый владыка Атаназ (Орос), єпіскоп Мішкольской ґрекокатолицькой єпархії. Пополудне одкрыє свято Русинів у авлї Народописного музею в Будапештї Віктор Камаренко, председа „Вседержавного Русинського Самосправованя‟. Міністерство людьскых жрідел, котре підтримало подію, буде на одкрытю заступати Ріхард Тірчі, ведучій Головного оддїлїня о вопросах звязаных із народностныма і цївілныма дїлами. Пак є приготовленый културный проґрам, в рамках котрого буде выступати ґрупа „Руснаки‟ із Підкарпатя і ученици Мучоньской середнёй школы Ласла Каласа. Про участных буде по проґрамі можливость зробити собі екскурзію в Народописнім музею, котре буде подію гостити.

Ку Русинам в Мадярьску за остатнім переписом населїня, котре проходило у 2011-ім роцї, приголосило ся 3882 людей. В порівнаню із переписом з року 2001 чісло Русинів наросло о 186 процент, бо в році 2011 приголосило ся ку русиньскій народности 2079 людей. Навспак, менша кількость людей собі міджі роками 2001 і 2011 записала русиньскый язык як материньскый. Покля в роцї 2001 то было 1113 людей, в роцї 2011 уж ку русиньскому материньскому языку голосило ся лем 999 людей. Інтересным є факт, же тоты даны суть майже єднакы з тыма, котры суть офіціално зазначены в міджівойновім періодї, бо в роцї 1930 в Мадярьску записало собі русиньскый материньскый язык 993 людей. І так ся не першый погляд видить, як кібы русиньскый язык в Мадярьску зохабляв собі конштантны чісла.

Днесь в Мадярьску творять русинську комуніту автохтонны Русины, котры на тых теріторіях жыли цїлы столїтя, як і переселенцї, головно із Підкарпатя, якы там пришли за роботов і зістали там.

П. М.