11. 11. 2016: Сімеон Пыж – Коротка історія Карпатьской Руси
Лемко Союз в США i Карпатьскый інштітут того рокы выдали передркук книжкы авторства Др. Сімеона Пыжа з 1938 року – „Short History of Karpathian Rusʼ ‟(Коротка історія Карпатьской Руси). Тота цїна публікація, котра была выдрукована перед выбухом ІІ. світовой войны, описує найважнїйшы події карпатьскых Русинів.
Выданя книжкы кінцём 30. років ХХ ст. доволило авторови описати сполоченьскы, політічны і ідеолоґічны події у жывотї Русинів в істо незміненій фазї, в якій находили ся до выбуху войны, котра такой принесла початок кінця многых русиньскых актівностей, ай екзістенції Русинів, што найвеце было видно міджі Русинами з Лемковины, котры пропали з мапы світа вєдно з выгнанём у 1947 роцї. Пыж, пушычі про теріторію Русинів – Карпатьску Русь, не быв примушеный до будьякой імпровізації, бо Карпатьска Русь тогды фунґовала в незміненых політічных подмінках, а сам Сімеон Пыж довгы рокы жыв на родній Лемковинї, в селї Вапенне. В своїй книжцї описав окрем природной Русинам теріторії і політічны подмінкы їх жывота. Автор в 1938 роцї силно указав на єдиный, сполочный Русинам язык, котрый поужывають так на селї, як і в публічній діскусії.
В книжцї, котрой передрук указав ся по 75 роках, окрем авторского тексу Пыжа і ёго біоґрафії ту тыж оріґіналный текст, надруáкованый в 1938 роцї. Коротка історія Карпатьской Руси выдана в 2016 роцї і є написана по анґліцькы, даючі можность порозумлїня проблематікы векшому чілу Русинів, головно в США. Книжку мож задобыти за цїну 20 $ на сайтї Лемко Союза.
Сімеон Пыж
Сімеон Пыж народив ся 14. фебурара 1894 року в Вапеннім (середня Лемковина). Быв то єден з найвекшых діятелїв нашой еміґрації в Америцї, публиціста, довголїтнїй редактор лемківскых новинок і календарів. Знав пару языків, в тым – окрем родного русиньского – польскый, нїмецькый, італіяньскый, чешскый і анґліцькый. Пыж по завершіню основной школы поступив до ґорлицкой Руской Бурсы, котра доволила му закінчіти далшу етапу едукації. Вєдно з приходом великой войны быв арештованый, а пак запертый в лаґрї в Талергофі за свої погляды і уж тогды силну політічну актівность. Австрійскы власти дали го пак на воєньске школїня і італілкскый фронт, де стрітив ся зо своїм приятелём Михалом Нестераком, поетом з Тылича.
Пізнїша судьба склала ся так, же перебывав кус у Празї, далше на Пряшівскій Руси, аж і час-до-часу заходив на родну Лемковину. В 1922 роцї здобыв званя доктора юрідічных наук, пак повандровав до Америкы, жебы там навязати сполупрацу і ожывити роботу на русиньскій ниві. За великов водов сполупрацовав із такыма людми, як Віктор Гладик ці Ванё Гунянка (Димітрій Выслоцькый). Тогды тыж зачало ся ёго міцне діятельство в рамках Лемко Союза, де быв долгы рокы і ведучім той орґанізації. Вложыв дуже много роботы до того, жебы поставити в Йонкерсї „Американьскій Карпаторускій Центр‟. Нашов ся тыж міджі тыма, якы покликали до Ню Йорку „Лемківскій Допомоговий Комітет‟, якый анґажовав ся в помочі выгнаным Лемкам. Быв автором меморандуму до уряду Польской народной републікы. Він боёвав за то, жебы было доволено Лемкам вернути ся на родны землї, дати їм можность учіня дїтей у роднім лемківскім языку і реліґійну слободу. Николи не дочекав ся одповідї. Вмер 10. юна 1957 року.
