13. 2. 2021: Монопол

Покля Русины на Словакії ведуть кампань ку списованю жытелїв, такзваны „Русины-Українці“ сидять тихо коло пеца, бо їх математічна формула є допереду ясна, і жадну кампань робити не мусять. Но думам, же ся ближыть час, коли їх „монопол“ буде треба вырїшыти.

Самособов, резултаты списованя жытелїв не суть лем о даякій кампанї перед тов акціёв, є то о сістематічній роботї в области народного руху. Но потенціална публіка українізаторів ся каждым списованём страчать. О то веце бы єм чекав, же штось зроблять холем перед тым, раз за десять років ся повторяючім, важным пунктом, котрый пак овпливнює много областей.

Лемже, так як ани десять років тому о кампанї „Русинів-Українців“ ці Українцїв не было чути, так є то і теперь. Они властно жадну кампань робити не мусять. Бо наш успіх є за їх поглядом їх успіхом, а будьякый неуспіх є нашов – русиньсков винов.

Є то проста математіка. Такзваны „Русины-Українці“ собі освоїли математічну формулу, котру хоснують 30 років. І позор, не є то хосноване лем даякыма функціонарями їх союзу, але і „академіками“. Тота формула є барз проста. Резултат із списованя про Українцїв не є чісло людей, котры ся приголосили ку україньскій меншынї, але чісло тых, котры ся приголосили ку русиньскій меншынї, плус чісло тых, котры ся приголосили ку україньскій меншынї.

Такы чісла, по зрахованю, пак презентують у своїй пресї, у своїх публікаціях. Задумую ся над тым, што бы ся стало, кебы собі будьяка інша меншына прираховала ку своїм выслїдкам чісла іншой меншыны, і пак то презентовала як свої резултаты із списованя. Думам, же бы то выкликало великый шкандал. Але єдна меншына то може робити безкарно цїлый час.

О тім, же ся Українцї не зречуть своёй тактікы, свідчіть і днесь выдане Звернення Централной рады Союзу „Русинів-Українців“ Словацькой републікы, котре было выдане ку списованю.

В тім документї, окрем традічных, вже фолклорных фраз на адресу планой державы, котра ся о них не старать ітд., ся дочітаме знова і то, же ся люде не мають піддати непрятельскій антіукраїньскій аґітації, і в переписї собі мають записати свою народность як україньску в скобках (русиньску), бо „мы і надалше єдна народностна меншына“. Значіть, математічный модел буде про них платити далше.

Не знам, хто і яку антіукраїньску аґітацію робить перед списованём, но Русины стопроцентно нїт. Русины не потребують будовати свою кампань на Українцях, бо мають свою културу, свій язык, свою ідентіту, і ку тому ся хотять голосити. Так як Русинам не суть потрібны Чехы, Ромове, Мадяре ці будьхто іншый в кампанї, так ани Українцї.

Оно є то скоріше наопак. Остатнї чісла їх ґазеты „Нове життя‟ все споминають „політічне русинство“, як то шкодить „меншынї“, розумій їх меншынї, як вшытко іде до занепадку вдяка нам. Своє нїч.

Но реаліта є інша. Просто природно чезне комуністами імплементоване українство і Русины вертають ся до свого обыстя. Кедь дахто має право бісїдовати о даякій антікампанї, пак суть то Русины, а тота антікампань є безперерывнов роботов українізаторів, котра, і то бы собі уж конечнї могли усвідомити, Українцям уж не принесе жаден хосен.

Правдов не є ани то, же держава ся о них не старать. Докінця суть звыгоднёваны, бо кебы ся мало позерати на їх реалны чісла за остатнї три списованя, пак давно не мали мати такы часовы дотації в державнім телерадію, а ани фінанчны дотації. То, же собі утримують україньскы школы на русиньскых селах, уж ани не бісїдую.

Но основне теперь не є то, што пишуть українізаторы у своїм найновшім выголошіню. Они тото саме повторяють все. Основным є, же в рамках кампанї знова одкрыто твердять, же мы і они сьме єден народ – україньскый, чім порушують конштітуцію, не дотримують ся словацькой леґіслатівы, а іщі суть підпорены державов з дотачных схем.

Бісїдують о єднім народї, і чісла уж допереду мають ясны. Буде то єдна плус друга меншына. Бо они мають „монопол“.

І так є днесь основным то, же по списованю і публікованю резултатів буде треба важно рїшыти, жебы такы інтерпретації не были можны. Покля ся за Русинів у тім дїлї не поставить держава, покля їх зохаблять „колонізовати“ собі Русинів і далше, пак сьме мы тоты, хто ся може скаржыти на „плану державу“ а гнати то перед державны і меджінародны інштітуції. Їх „монополу“ раз мусить прийти конець.

Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм, статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm, языкова управа: ред. АСРК в СР. Жрідло фотоґрафії: Pixabay.com