16. 2. 2017: Слабость

Прияти закон о дежавнім языку не є нич, што бы было незрозуміле. Незрозуміла може быти ёго твердость, час, коли то треба рїшыти, припадно то, же парламент, котрый має до ошалїня посланцїв, якы самы не бісїдують державным языком, докінця ани в парламентї, знать вытворити такой три пропозіції закона, котрый бы мав поміцнити позіцію державного языка.

Бісїда є о Українї. Моментално є в тій державі уж вшытко вырїшено, не є жадного проблему, і так пришов час вырїшыти закон о державнім языку. Спомяньме собі. І тото помогло по перевзятю властей діятелями Майдану одкрыти пандоріну скринку боїв на выходї Україны. Бо депутаты не знали перше што робити, лем рїшыти в державі, в котрій колабує сістем, де є много неспокійных, до безнадії загнаных людей, жебы не мож было хосновати російскый язык. Бо язык є якбач виноватый. Гей, бо тото є цїла основа і цїль закона о державнім языку на Українї. Не хосновати російскый язык.

Но Києв собі коло того не усвідомлює дві річі. По перше, твердый языковый закон ся не дотулить лем російскоязычных жытелїв Україны, а і далшых народностей, котры там жыють. По друге, в державі, в котрій і многы найвысшы представителї не знають (або не хотять) бісїдовати по україньскы, в державі, в котрій чоловік не має основны условія про достойный жывот, в державі, в котрій суть меншынам непризнаваны права – в такій державі тяжко научіш людей патріотізму, гордости на державу і на державный язык. І якраз навспак, рештріктівным законом, котрый бы чоловіку тот патріотізм мав наісто дати до ґенів під грозьбов кары, може держава досягнути ефект того, же іщі і тоты, котры мали дяку быти патріотами, можуть єй на протест стратити.

Зо словацькой скушености можу повісти, же якраз націоналістічны пропозіції закона о державнім языку з боку Словацькой націоналістічной партії, при условіях, же майже цїлый юг Словакії є мадярьскый і Словакія має веце як 450 тісяч Мадярів, не выкликали нич інше, лем остру крітіку як той найвекшой народностной меншыны, жыючой на Словакії, так і „нормалных“ Словаків, котрым закон, якый не хотїв доволити ани точку в языку народностной меншыны на публічных місцях, быв цалком проти серсти. Самособов, же закон ся мусив „помягчіти“. Днесь не є проблем, жебы коло державного языка функціоновав будьде і язык меншыны.

І то, жебы было ясно, не бісїдуєме лем о табліцях на зачатку ці кінцю села. Бісїдуєме о вшыткых урядных документах (мож собі выжадати), о означіню уліць, рїшыть ся означіня желізніцї – всядыль там, де народностна меншына досягне в переписї населїня 20-процентну граніцю. І теперь тото основне – не вшытко є рїшено законом о хоснованю языків народностых меншын, дакотры із тых справ рїшыть прямо закон о державнім языку, котрый хотїли словацькы націоналісты так твердый.

Но думам, по перечітаню дакотрых статей україньского законопроєкту, же і словацькых націоналісты бы ся мали што учіти од Києва.

Не знам, як собі Україна хоче порадити з такыма словами, котры суть інтернаціоналізмы. Бо закон хоче, жебы ся офіціално хосновали лем україньскы слова. Але не мусиме ходити ани ку темі інтернаціоналізмів. Можеме ся опросити іншак. Слово закон – буде російске, українське, русиньске, чеське, ці яке? І буде го мож хосновати, кідь го має і російскый язык? (Хто буде рїшыти?) В абсурдітах того закона, котрый нич інше, лем силов леґіслатівы хоче зничіти вшытко, што не сидить ідеолоґії, бы сьме могли продовжовати.

Кажда держава має право на то, жебы собі леґіслатівно вырїшыла позіцію державного языка. Но патріотізм не є, і не буде ниґда збудованый на приказах. Твердыма законами можеме досягнути точно навспак того, што бы сьме хотїли. Україна має тілько непорїшеных проблемів, же три пропозіції закона о державнім языку в парламентї, котрый із половины і так не бісїдує по україньскы, є траґікомедія.

Властно то не є траґікомедія. Є то слабость. Слабость, котра ся проявлює як раз в політіцї втогды, кідь політіци не знають рїшыти досправдовы проблемы людей.

Жрідло фотоґрафії: Wikipedia.

(Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радіа lem.fm.)

Петро МЕДВІДЬ