27. 6. 2021: Василь Ябур дістав Прибинів крест ІІІ. класы за кодіфікацію русиньского языка

Нагороды были вручаны з нагоды 28-ой рочніцї выникнутя Словацькой републікы (1-го януара). Хоць тота подія традічно одбывать ся в януарї, тот рік была перенесена на юн з причіны пандемії. На події брали участь председа влады Словацькой републікы Едуард Геґер, председа Народной рады Словацькой републікы Борис Колар, як і длашы вызначны представителї а гостї.

Оцїненый русиніста Василь Ябур

Удїлїнём державных нагород глава державы оцїнює особы за їх вынятковы або вызначны заслугы на благо Словацькой републікы, демокрації, обраны і безпечности державы, резултаты діятельства або за їх іншы вызначны чіны. Удїлити їх може на пропозіцію Народной рады Словацькой републікы, або на основі властной пропозіції.

Тот рік меджі оцїненыма быв і Василь Ябур, єден із кодіфікаторів русиньского языка на Словакії. Став першым русиністом, котрого нагородив презідент Словакії. Василь Ябур дістав од презіденткы Словацькой републікы Прибинів крест ІІІ. класы за вынятковы заслугы о розвиток Словацькой републікы і за заслугы при кодіфікації русиньского языка. Василь Ябур тым став першым русиністом обще, котрый дістав державну нагороду од презідента републікы за свою роботу в области русиністікы.

Василь Ябур

Языкознатель і педаґоґ Доц. ПгДр. Василь Ябур, к. н., народив ся 28-го октобра 1936-го у Стащінї втогдынёй Чехословакії. Скінчів Высoку школу російского языка і літературы в Празї (рр. 1954 – 1958), на Універзітї  Коменьского в Братїславі здобыв тітул доктора філозофії (р. 1968), потім тамже кандідата наук (р. 1987) і доцента (р. 1991).

Учів на Педаґоґічнім інштітуті в Кошіцях (рр. 1961 – 1964), Педаґоґічній факултї в Пряшові Універзіты Павла Йозефа Шафарика в Кошіцях (УПЙШ) (рр. 1964 – 1978), Катедрї языків УПЙШ в Кошіцях (рр. 1978 – 1988) і на Педаґоґічній факулті в Нїтрї (рр. 1988 – 1993).

Од зачатку 1990-ых років зачав ся занимати кодіфікаціов русиньского літературного языка на Словакії. Быв директором Інштітуту русиньского языка і културы при Русиньскій оброді в Пряшові (рр. 1994 – 1995).

Робив у пряшівскій філії Штатного педаґоґічного інштітуту в Братїславі (рр. 1995 – 1998), в тім часї склав проґрам навчаня русиньского языка про основны школы в Пряшівскій области, котрый быв схваленый Міністерством школства Словацькой републікы і запровадженый до школ од 1997-го року.

Іщі перед тым, у 1995-ім роцї, вєдно з доц. ПгДр. Юрійом Паньком, к. н., быв главным кодіфікатором русиньского языка на Словакії, святочне выголошіня якого ся одбыло 27-го януара 1995-го року в Братїславі. Од року 1998 учів морфолоґію і сінтаксіс у сучаснім Інштітуті русиньского языка і културы Пряшівской універзіты в Пряшові, котрый перешов різныма назвами. Є автором або сполуавтором многых научных публікацій і учебників русиньского языка.

Нагороды Василя Ябура

Карпаторусиньскы научный центер в Споєных штатах Америкы удїлив Василёи Ябурови у 2007-ім році Премію св. Кіріла і Методія за розвиток русиньского языка. У 2016-ім році му была передана Премія Александра Духновіча за за вызначне дїло про русиньскый народ. Пряшівска універзіта в Пряшові удїлила Василёви Ябурови Стрїберну медайлу за цїложывотне дїло і вызначный вклад до области наукы і освіты у 2019-ім роцї. Округлый стіл Русинів Словакії в роцї 2020 запожычав Василёви Ябурови Орден Адолфа Добряньского IV. класы. Орден дістав за вызначный вклад до области розвитку русиньского языка.

Прибинів крест

Прибинів крест є словацька нагорода, назву має подля князя Прибины. Удїлює го презідент Словацькой републікы. Прибинів крест запожычавать ся обчанам Словакії, котры вызначно заслужыли ся о господарьскый, соціалный і културный розвиток Словакії. Прибинів крест має три класы, найвысша є І. класа. Запожычавать ся з нагоды выникнутя суверенной Словацькой републікы.

Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм, ґрафічна і языкова управа: ред. АРК в СР, фотоґрафії з телевізії – 1. проґраму Розгласу і телевізї Словакії.