28. 2. 2017: Писателї росшырюють свою базу. Хотять веце пропаґації

Сполок русиньскых писателїв Словеньска пише вже шістьнадцятый рік своёй екзістенції. За тоты рокы вычеряли ся люди у функції председы, но што є найвеце позітівне, орґанізація за тоты рокы выдала много русиньскых книжок, припадно єй членове выдали кижкы в іншых выдавництвах, до єй членьской базы прибыли і все прибывають новы, молодшы членове, і писателї мають візії до будучности.

І в минулім роцї новы выданы творы

Як вже є добрым звыком дакілько остатнїх років, і того року у фебруарї проходила членьска громада Сполку русиньскых писателїв Словеньска, котра была повязана із далшым із семінарів карпаторусиністікы. Громада одбыла ся 22-го фебруара 2017-го року в просторах засїдалнї Consilium maius в будові Ректорату Пряшівской універзіты в Пряшові. Стары і новы членове пришли обговорити тото, што ся подарило зробити у 2016-ім роцї, а так само поінформовати о актівностях, котры суть напланованы на рік 2017. Громада собі мала выберати і свого нового председу.

Є лем позітівным, же Сполок русиньскых пистелїв Словеньска міг і тот рік конштатовати, же ёго членове у 2016-ім роцї обогатили русиньску бібліотеку своїма новыма творами. Новыма книжками, выданыма в попереднім роцї, можуть ся похвалити такы писателі як Гелена Ґіцова-Міцовчінова, Людмила Шандалова, Юрко Харитун, Штефан Сухый, Штефан Смолей, Миколай Ксеняк, Мілан Ґай ці Осиф Кудзей. Хоць членове сполку того не выдали мало, навеце выникли і досправды якостны творы, і тот рік на членьскій гормадї председкыня орґанізації Кветослава Копорова мусила конштатовати, же комісія, котра вырїшовала о перерозділёваню ґрантів про русиньску народностну меншыну в рамках проґраму Култура народностных меншын 2016, не схвалила вшыткы книжкы, котры ся хотїло выдати.

Єднако є то потім і з выдавательскыма планами на книжкы в роцї 2017, кідь председкыня звертала увагу членьской громады на то, же вшытко буде залежати од вырїшованя комісії (якраз втогды комісія засїдала). То, што буде выдане, є залежне од того, ці прийде на книжку дотація. Но што ся уж в рамках планів зачало реалізовати, то є далше выдаваня додатку часопису Русин під назвов „Поздравлїня Русинів“, яке є заміряне на русиньску літературу. Одповідным редактором той рубрікы став ся Міхал Павліч, котрый є докторандом Центра языків і култур народностных меншын – Інштітуту русиньского языка і културы Пряшівской універзіты в Пряшові. На громадї одзвучала і інформація, же якраз Павліч бы ся мав занимати і вытворінём і актуалізаціов інтернетового сайту, котрый бы мав служыти Сполку русиньскых писателїв Словеньска.

Новы членове і кандідаты

Великым позітівом є росшырёваня членьской базы орґанізації, а главно то, же прибывають і молодшы річникы. На членьскый громадї были прияты двоми новы членове. Першым є вже споминаный докторанд нашого інштітуту, котрый ся якраз занимать на інштітуті літературов – Міхал Павліч. Другым новым членом ся став Мірослав Жолобаніч, карікатуріста русиньского походжіня, котрый свої творы вже выдав і книжно. О тім, же членьска база писателїв молодїє, свідчіть факт, же на членьство чекають далшы молоды кандідаты.

Кідьже не быв схваленый проєкт на выданя книжкы Яны Сташковой, абсолвенткы русиньского інштітуту, котра пише курты прозы, і тот рік зістала на членьскый громадї в позіції кандідаткы на членство. Светлана Шковранова, довгорічна акторка Театру Александра Духновіча, но і писателька про дїтей, запропоновала на кандідатуру Зузану Ковалчікову, свою колеґыню із театру, котра так само пише про дїтей і є твор уж нашов своє місце і на театралній сценї. Кандідатков ся стала і Домініка Прочкова, котра тот рік кінчіть наш інштітут, Валерій Падяк запропоновав на кандідатуру і Петра Медвідя. О кандідатах ся буде рїшати зась о рік на членьскій громадї.

Копорова далше у функції

Єдным із основных пунктів было і выбераня нового председы Сполку русиньскых писателїв Словеньска. Штатут орґанізації дозволює быти у функції председы лем два функчны періоды. І зато Кветослава Копорова была вже „надслугуючов“ председкынёв, як сама повіла, што не было в згодї із штатутом. По куртій діскузії, кідьже нихто не проявив інтерес о то, жебы быти председом сполку, членьска громада потвердила у тій функції Копорову з тым, же буде в записніцї зазначено, же членове зробили выняток зо шатуту, жебы могла председкыня быти і далше у своїй функції. Другов можливостёв было лем мінити штатут, котрый бы доволив веце функчных періодів, но то бы было много даремной адміністратівной роботы, котра бы собі выжадала і фінанчны средства коло реґістрації на міністерстві.

Хыбує пропаґація

Миколай Ксеняк звернув увагу членів на то, же нашы писателї суть лем мало, або нияк пропаґованы в словацькім оточіню. І зато пропоновав, жебы Сполок русиньскых писателїв Словеньска контактовав ся із ґазетов Literárny týždenník, котрый є часописом Сполку словацькых писателів, і надвязала ся з тыжденником сполупраца, котра бы мала за цїль обознамлёвати словацькы літературны кругы із творчостёв нашых русиньскых пистелїв жыючіх на Словакії. Ксеняк підкреслив, же книжкы, котры выдавають україньскы писателї на Словакії, свій простор в тій ґазетї мають все, покля о нашых літераторах не пише нихто. Старонова председкыня ся высловила перед членьсков громадов, же в тім дїлї ся зроблять потрібны крокы, жебы выповнити жаданя, котре на стіл принїс бывшый председа орґанізації Ксеняк.

Семінар і передаваня премій

По членьскій громаді продовжав проґрам семінаром карпаторусиністікы, котрый быв так само присвяченый нашій літературї. Міхал Павліч мав про участных приготовлену лекцію на тему Червеный берег Людмилы Шандаловой. Якраз Червеный берег є єднов із новых русиньскых книжок, котры вышли у 2016-ім роцї. Книжку творить шість повідань, котры одогравають ся в часах другой світовой войны в краї під Дуклёв, одкыль має своє походжіня і авторка публікації. Павліч оцїнив публікацію позітівно, ку чому ся придав у слїдуючій діскузії і Валерій Падяк, котрый підкреслив, же книжка є окрем іншого і красно ґрафічно оформлена.

Пак уж слїдовало передаваня премій писателям, котры были оцїнены в Літературнім конкурзї Марії Мальцовской за 2016-ый рік. Припоминаме, же на третїм місцї за 2016-ый рік скінчіла Даніела Капралёва, друге місце належыть Людмилї Шандаловій і конкурз выграв Штефан Сухый. Бонусом было, же по семінарї могли собі участны взяти книжкы, якы были за тамтот рік выданы і здобыти до них і підпис од авторів, котры были на події участны.

Петро МЕДВІДЬ

(Жрідло: Радіо ЛЕМ.фм)