28. 3. 2019: ЗІРС приготовило зборник із конференції Русины і Чехословакія (1918 – 1938)

В тых днях ку чітателям діставать ся свіжа публікація, котру приготовило до друку Здружіня інтеліґенції Русинів Словеньска (ЗІРС). Є то зборник лекцій із науковой конференції Русины і Чехословакія (1918 – 1938), котрый выходить під єднаков назвов.

Конференція, котру так само орґанізовало ЗІРС, проходила 15-го новембра 2018-го року на Філозофічній факултї Пряшівской універзіты в Пряшові. Подія была присвящена сторінчіцї выникнутя Чехословацькой републікы. ЗІРС і такым способом святковав юбілейный рік, котрый быв выголошеный Округлым стололом Русинів Словеньска, і котрый мав акцентовати, же Чехословацька републіка, основана у 1918-ім роцї, была державов трёх державотворных народів – Чехів, Словаків і Русинів.

 

Сім лекцій в трёх языках

В новім зборнику з выдавательского дїятельства Здружіня інтеліґенції Русинів Словеньска найдеме сім лекцій, котры одзвучали на споминаній конференції. Лекції суть публікованы в языках, в котрых были приготовлены. Зато в публікації найдеме статї по словацькы, чеськы і україньскы (позн ред.: чом ани єдна не по русиньскы?!).

Петер Шворц, котрый быв ґарантом конференції, перед чітателя приходить із статёв під назвов Угорьскы Русины і їх путь до Чехословацькой републікы. Од Ігора Ліхтея із Україны собі мож прочітати статю о реакції населїня Підкарпатьской Руси на перебываня румуньскых войск в тім краю в роках 1919 аж 1920. Чеськый науковець Давід Губеный занимать ся у своїй воєньско-безпечностныма вопросами меджівойновой Підкарпатьской Руси. Господарьскы обставины на Підкарпатю в меджівойновім періоді – то тема Юрая Жаданьского. Станїслав Конечный має в зборнику статю на тему Чехословакія і вопрос ідентічности русиньского населїня. О Русинах на Словакії і обновлїню републікы у 1945-ім роцї пише Маріан Ґайдош. Остатнёв статёв новой публікації є лекція Михала Фалата, котрый обробив тему словацькой історіоґрафії о історії Підкарпатьской Руси по 1989-ім роцї.

Едіторами зборника суть Петер Шворц із Пряшівской універзіты в Пряшові і Ян Липиньскый, котрый є председом ЗІРС. Стосторінкова публікація вышла з фінанчнов підпоров Фонду на підпору културы народностых меншын.

Петро МЕДВІДЬ, лем.фм