11. 2. 2024: Шанса для лемківскых капличок і крестів

  • Капличка над Ізбами; фот. Барбара Тондос, 1963 р.

    Капличка над Ізбами; фот. Барбара Тондос, 1963 р.

Уряд спомагат модернізацию капличок, якы мают важну ролю в жытю локальных соспільности.

Традицийно уж Заряд Малопольского Воєвідства оголосил дальшу едицию конкурсу для самоурядовых територияльных єдиниц, якы піднимают консерваторскы і реставраторскы роботы при памятковых капличках. То конкурс, завдякы котрому вдає ся модернізувати, а часто і ратувати од пропасти старовинны капличкы – в тым і на обшыри Лемковины.

Тогорічный буджет одкрытого конкурсу выносит 700 тис. зл. Уряд інформує, што цілю є захованя для будучых поколінь вартости сакральных обєктів, якы творят культурове богатство Малопольщы. «Обєкты, при котрых будут ведены працы, не мусят быти вписаны до реґістру памяток малопольского воєвідства або до ґмінных евіденций забытків, але повинны характеризувати ся артистичныма і історичныма вартосятми», пише ся в оголошыню. О дофінансуваня можут ся старати тіж особы, на приватных ділянках якых находят ся капличкы – кєд разом з даным самоурядом (ґміном або повітом) навяжут в тій справі спілпрацу.

Єден внескодавця може зложыти єден внесок. Максимально мож отримати дофінансуваня в сумі 40 тис. зл, але не більше як 60% вшыткых коштів реализациі ремонту. Внескы приниманы будут до 20. лютого/фебруара – до внеску треба предложыти кошторис і фотоґрафіі капличкы.

«Памятковы капличкы од віків творят важну част культурового краєвиду Малопольщы. Сут доказом реліґійности жытелів нашого реґіону. Капличкы были часто фундуваны в подякуваню або в прошыню та тіж для упамятніня важный історичный дій або осіб. Неєднократно сут тіж фактором будуваня локальной достоменности, лучат минуле з будучністю» – пояснює малопольскє вовідство. Так і на Лемковині нашы предкы ставляли вельо капличок і придорожных крестів, якы в наслідстві выселінь часто были зруйнуваны і приречены на загыбель. Тоты, котры перетырвали, днес часто вымагают скорых діянь, штобы сохранити іх будову і культурове значыня.

До той поры більше як 720 капличок было выремонтуваных завдякы тому проєктови, в тым капличкы з Лемковины. Першы ремонты в рамках того конкурсу на Лемковині зреализували в 2010 р. в Ждыни – выремонтували товды дві капличкы. Пак в черговых роках выремонтували капличкы ци кресты в Лоси (три ріжны обєкты), Устю Рускым (два обєкты), Ганчовій, Чарній, Бодаках, Бересті, Віковій, Мохначцій Вышній, a влони в Ліщынах і Климківці.

Севериян КОСОВСКЫЙ, ЛЕМ.фм.

(Публікуєме в оріґіналї – лемківскім варіантї русиньского языка.)

Script logo