11. 7. 2023: Резорт жывотного оточіня їднав о Народнім парку Полонины з петічным комітетом

Зонація Полонин має принести бенефіты.

Як в понедїлёк, 10-го юла 2023-го року, інформовало Оддїлїня комунікації Міністерства жывотного оточіня Словацькой републікы, веджіна резорту стрїтило ся з представителями петічного комітету, і глядало сполочны пункты выходу, жебы заховати охрану найвыходнїшого народного парку на Словакії – Народного парку Полонины.

Петіція была ініціована з причіны незгоды містных жытелїв із планованов зонаціёв парку. З ініціаторами петіції бісїдовало ся односно пропозіції зонації Народного парку Полонины. Міністерство жывотного оточіня має за потребне, жебы конштруктівно діскутовати о окремых народных парках.

Панує згода

„Каждый народный парк має свої шпеціфікы, котры при ёго зонації треба брати до знамости. Єдночасно є подля резорту важным бісїдовати і о соціоекономічных бенефітах, котры суть наопак про вшыткы народны паркы сполочны,“ пише Міністерство жывотного оточіня.

„Обще на Словакії панує згода, же хочеме мати добрі фунґуючі народны паркы, на котры можеме быти горды. Хочеме хранити цїнны теріторії нелем про себе, але і про далшы ґенерації. Про добрї фунґуючій народный парк є потребна зонація, котра докаже забезпечіти охрану цїнных теріторій, а єдночасно принести ясны правила про вшыткых на теріторії, дати реґіону принагоду на розвиток, але і решпектовати містны шпеціфікы“, повіла Катарина Бутковска, державный секретарь Міністерства жывотного оточіня, котра брала на робочій стрїчі участь.

Хотять хранити цїнности

Полонины – то нелем народный парк, але і теріторія меджінародного значіня. Належать меджі носителїв Европского діплому Рады Европы про хранены теріторії, єдночасно суть частёв народного парку і Стары буковы лїсы а буковы пралїсы Карпат, котры суть на Списку світовой природной дїдовизны UNESCO.

„Природне богаство є дотворене традічнов русиньсков културов і фолклором,“ пише резорт жывотного оточіня.

„На каждім їднаню о зонації народного парку участны согласны суть, же хочеме хранити цїнности,“ продовжує Бутковска, котра доповнила, же меджі дотуленыма існюють і різны страхы зо зонації, но вшытко тото мож обговорити, а перешли собі тым вшыткы днесь уж зонованы народны паркы на Словакії, і в загранічу.

За їй словами є міністерство одкрыте гляданю сполочных рішінь зо самосправами, властниками і дотуленыма субєктами. Хотять наставити фунґованя парку так, жебы ся заховало його значіня, і реґіон міг з існованя парку просперовати.

Пропонують компензації

В припадї Полонлин зонація приносить страх з того, же будуть меншы дани за нерухомости про самосправы. Міністерство запропоновало способы, як тото компензовати, наприклад посередництвом шпеціфічной підпоры про села в народных парках з Енвіроменталного фонду.

Інвестіції до розвитку якраз того русиньского реґіону подля резорту жывотного оточіня в сумі коло 8 міліонів евр принїс уж тот рік і План обновы а одолности Словацькой републікы.

Страхы з того, же не буде мож зберати лїсны плоды властниками, ці же буде заказаный продай выробків з двора, подля міністерства не суть основаны на правдї. Зонація новы обмеджіня в тых областях подля міністерства не принесе.

На другім боцї має зонація принести новый імпулз про звекшованя атрактівности народного парку і розвиток мягкого турізму. Фунґуючій парк приносить до реґіонів далшы грошы і робочі місця, підкреслює енвірорезорт. Потверджують то скушености зо Словакії, як і з іншых країн, в котрых народны паркы перешли зонаціёв.

Приклады із Словакії і Чеськой републікы

Міністерство одкликує ся і на припад Народного парку Словацькый рай. „Парк перешов зонаціёв у 2016-ім роцї, став частёв областной орґанізації турістічного руху а представлює атрактівну турістічну дестінацію і про загранічных турістів. Єднакый тренд мож відїти днесь і в реґіонї Народного парку Мураньска полонина, котрый має од 2022-го року схвалену зонацію,“ підкреслює Бутковска.

Подобно то є і в загранічу. Подля міністерства то досвідчує Народный парк Шумава в Чеській републіцї, котрый перед трёма роками выдав штудію соціоекономічных бенефітів про реґіон. Подля штудії прямы ефекты про реґіон за додаваня турістічных продуктів і служеб – уквартелёваня, страва, транспорт, склепы і подобно, досягли суму майже 32 міліонів евр.

Зонація парку

Зонація народного парку значіть, же теріторія парку є роздїлена на три зоны, латиньскыма буквами означены A, B, C. Зоны представлюють окремы еколоґічно-функчны просторы. Роздїлїня теріторії на зоны рефлектує став біотопів і значіня природных цїнностей.

До зоны А притім належать найцїннїшы части народного парку, наопак зона C є лем в 3-ім ступени охраны з пятёх можных, причім 5-ый є найвысшый.

Вшыткым властникам, у котрых дійде ку обмеджіню звычайного господарїня на своїх фундушах, має быти выплачена фінанчна компензація за обмеджіня.

Но зонація не має вплив на властницькы права на фундушы, властник може далше свої фундушы хосновати, а покля буде хотїти, може їх хоцьколи і продати ці переписати на іншу особу.

Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм, языкова і ґрафічна управа: АРК в СР. Фото: Ярослав Коштал.