12. 11. 2023: Пречудесны реформы і рецепт на „глупы“ вопросы

Вас, з глупыма вопросами, заблокуєме, і тым проблема вырішена

Председкыня Европской комісії Урсула фон дер Леєнова вєдно із еврокомісарями тот тыждень в середу оцінёвали проґрес, котрый зробила Україна, але і далшых девять країн, котры намагають ся вступити до Европской унії. Самособов, аплавз заслужыла Україна. А за што властно?

Україна была еврокомісіёв рекомендована, жебы з нёв зачати приступовы їднаня. Тото рїшіня не было даякым великым несподїванём. О тім, же Київ дістане з боку еврокомісії зелену, свідчіла навщіва їй шефкы в Києві в суботу перед засіданём. Председкыня вон дер Леєнова втогды декламовала о тім, якый великый проґрес Україна зробила.

Кедьже пак в середу вже бісїдовало ся і о тім, же властно не так вшытко Україна сповнила, но треба відїти то, же є у войнї а намагать ся повнити крітерії, і пак промптно реаґовала Катарина Матернова, посол Унії на Українї, же властно не єствують взоры розшырёваня, лем суть потребны два елементы – політічна воля і способность обидвох сторон розшырити ся, є ясне, же рекомандація на початя приступовых їднань є веце „нагородов“ за войну, як реална приготовленость.

Не буду оцїнёвати успіхы і неуспіхы в рамках просадожваня реформ в области юстіції, боя проти корупції, проти оліґархії ці райбаня брудных грошей. Не чую ся на то доста заінтересованым позорователём.

Но в рамках крітерій, котры Україны мала сповнити меджі першыма, было і дорїшіня народностной політікы. А ту ся чую доста заінтересованым, жебы написати пару позначок.

Знаме наприклад, же Венеційска комісія аналізовала уркаїньскый меншыновый закон, а пізнїше рекомендовала тот закон оправити в многых установлїнях, бо не быв одповідный ку европскым нормам. Комісія так само рекомендовала розшырити народностны права, проблема была і з імплементаціёв закона о освітї, котрый так само діскрімінує народностне школство.

Што ся стало? Закон о освітї дістав „одклад“, меншыновый закон быв новелізованый, але так, же властно ніч основне ся не змінило, проти чого озвали ся мадярьскы орґанізації з Підкарпатя.

Властно нам старчіть зістати на Підкарпатю. Прирахуйме кавзу коло зміны директора на мадярьскій ґімназії в Мукачові, коли треба было вышмарити мадярьского директора і дати україньского, і зняти мадярьскы сімболы на школ. А не мусиме зістати при Мадярах.

В юли была в Ужгородї в Домі народностных меншын офіціално орґанізована презентація журналу Отцюзнина, а іщі сьме ани не доїли обід по презентації, уж была на сайтї Дому народностных меншын статя, де ся не забыло припомянути, же участный на презентації професор Маґочій „розбивать“ Українцїв. По офіціалній, доволеній презентації, в области, де Русины мають офіціално статус меншыны.

Но а потім ту маєме авґуст, коли Русины не были запрошены на конзултації з представителями народностных комуніт. Председа Закарпатьской областной воєньской адміністрації Віктор Микита, ани віцепремєрка Ольга Стефанішина втогды не збачіли, же меджі народностныма меншынами краю суть і Русины. Не кликали їх.

Навеце, кедь єм як новинарь ословив Закарпатьску областну воєньску адміністрацію, жебы пояснили, ці Русинів кликали, а кедь нїт, няй напишуть чом, міг єм спробовати, як є жыти в бюрократічнім абсурдістанї, котрый вам наперед одцітує законы, а і то неодносны, нарядить вам доложыти далшы документы ку вашому вопросу, жебы пак вашы вопросы одіґноровав, і не дістали сьте жадну одповідь.

Але ту абсурдістан не кінчіть. Лем пару днїв по тім, што на мої вопросы уж нихто не одписовав, Закарпатьска областна воєньска адміністрація заблоковала приступ на свій сайт з іншых країн. Сайт фунґує, але є обмедженый на приступ з теріторії Україны. Но а пак, самособов, ся на нёго легко мож дістати із будьякой іншой країны, але треба на то VPN а приступати на сайт як кебы з Україны.

Чудне, гейже? Дістану ся на хоцьякый владный україньскый сайт, на сайт хоцькотрой областной адміністрації, лем тота закарпатьска адміністрація якось зачала блоковати приступ споза граніць.

Якбач нихто не буде вірити тому, же причінов суть даякы незвычайно важны даны, котры там сохраняють. Главно, кедь проблема зо сайтом зачала такой по „русиньскій корешпонденції“.

На тых пару прикладах мож відїти, якы пречудесны реформы в области народностных прав зробили ся наприклад в Закарпатьскій области Україны. А так само мож відїти, як єдна адміністрація, а може не буде вынятком, видить рецепт на „глупы“ вопросы. Вас, з „глупыма‟ вопросами, заблокуєме, і тым проблема вырїшена.

Презідент Зеленьскый день перед рїшінём еврокомісії повів, же Україна робить на новых законах і посилнїню інштітуцій, жебы в країнї запровадила нормы Европской унії. Няй ся іде посмотрити, а вєдно із урядниками з Бруселу, як в реалности вызерать практіка.

Нерїшіня досправдовых реформ з боку Україны, а слїпота з боку Бруселу, є путь, котра не може принести ніч добре ани єдній, ани другій сторонї. Блокованя проблем, за прикладом адміністрації в Ужгородї, часом буде значіти лем єдно: іщі векшы проблемы.

Петро МЕДВІДЬ. Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Языкова і ґрафічна управа: АРК в СР.

Фото: Pixabay.com.