12. 2. 2023: О переходї на новый календарь в МҐКЄ кажда парохія голосує

Мукачовска єпархія хоче прияти ґриґоріяньскый календарь включно Пасхалії.

Мукачовска ґрекокатолицька єпархія бы мала од 1-го септембра 2023-го року, значіть од нового церьковного року (Індікту), перейти на ґриґоріяньскый календарь. Про портал Суспільне Новини то потвердив владыка Ніл Лущак, апостольскый адміністратор єпархії, 8-го фебруара того року.

Інформація пришла лем два днї по тім, што 6-го фебруара было публіковане рїшіня Україньской ґрекокатолицькой церькви (УҐКЦ), яка на Українї переходить так само од септембра на новый календарь. УҐКЦ тото рїшіня прияла на засїданю Архієрейского собору, котре проходило 1-го аж 2-го фебруара.

Придала ся ку тому рїшіню і польска метрополія УҐКЦ, зато переход дотулять ся і русиньскых ґрекокатоликів у Польщі.

Но покля УҐКЦ переходить реално на такзваный новоюліаньскый календарь – Пасхалію зохаблять за старым штілом і нерухомы свята піде за новым, Мукачовска єпархія хоче прияти ґриґоріяньскый календарь, значіть перейти на новый календарь включно Пасхалії.

Мукачовска ґрекокатолицька єпархія є русиньсков церьквов свого права (sui iuris), і не належыть під УҐКЦ. Є підпорядкована прямо Вселенскому Архієреёви. Зато рїшіня о переходї на новый календарь робить сама.

Люде хотять перейти

„Хочеме зробити так, як прияв і Сінод Україньской ґрекокатолицькой церькви, жебы од 1-го септембра перейти на новый – ґриґоріяньскый календарь. Бо 1-го септембра почінать ся новый церьковный рік,“ повів владыка у відеу про споминаный портал.

„Покля будуть даякы громады, котры будуть хотїти зістати на юліаньскім календарї, нихто їм не буде бранити,“ ґарантовав апостольскый адміністратор з тым, же додав, же люде му бісїдують, же вже хотять перейти на новый календарь, а докінця уж тот Великый піст, котрый штохвіля зачне, бы хотїли іти за новым штілом.

За словами владыкы Ніла робили баданя меджі актівныма парохіянами єпархії, і подля даных з тых бадань веце як 90 процент віруючіх єпархії хоче перейти на новый календарь.

10-го фебруара проходила на єпархії стріча з деканами, на котрій ся мали обговорити вшыткы детайлы, як процес переходу на новый календарь зробити штонайлїпше.

Голосованя в каждій парохії

Ґриґоріяньскый календарь не є в Мукачовскій єпархії цалком новов справов. Майже вшыткы мадяроязычны і румуноязычны віруючі перешли на новый календарь понад десять років тому, потвердило про нашу редакцію джерело з єпархії.

Теперь три парохії єпархії офіціално перешли на новый календарь, і в декретї єпіскопа пише ся о повнім переходї на ґриґоріяньскый календарь, включно Пасхалії.

По засїданю з 10-го фебруара знаме, же переход на новый календарь в Мукачовскій єпархії буде далше рїшеный голосованём у парохіях.

„Буде робити ся інформачно-пояснююча робота у тых громадах, котры іщі не голосовали, пак буде голосованя,“ потвердило нам наше джерело з тым, же процес голосованя іде практічно вже од осени минувшого року. Зато і кедь владыка Ніл інформовав о тім аж теперь, ідея календарьной реформы в єпархії жыє вже довше.

„Покля понад 90 процент людей буде за переход, втогды парохія переходить, покля менше, буде робити ся пояснююча робота в тій громадї, і аж як буде векшына, втогды перейдуть. Но як буде меншына за переход, втогды лишыть ся парохія затля на староюліаньскім календарї,“ пояснуює про нашу редакцію джерело.

Мукачово буде святковати так, як і іншы русиньскы церькви

Процес переходу на новый календарь не є на нашых теріторіях ничім новым. Він іде вже понад сто років. Покля Мукачовска єпархія, або холем векшына єпархії перейде на новый календарь, зачне жыти літурґічный рік з тыма церьквами, котрым є Матірёв Церьквов.

Новый календарь – ґриґоріяньскый, включно Пасхалії, уж мають практічно вшыткы „дїти“ Мукачовской єпархії, на пару вынятків.

За новым календарём іде Метрополітна церьков на Словакії, Метрополітна церьков в Мадярьску і Піттсбурґска метрополія в США. Так само Крижевацька єпархія. Пражскый апостольскый екзархат, котрый быв у 1990-ых роках выдїленый із втогдышнёй Пряшівской єпархії по роздїлїню Чехословакії, так само іде за новым штілом. Старый календарь там аж пізнїше зачав практіковати ся властно лем в парохіях, в котрых є еміґрація з Україны.

Єпархія святого Николая в Руськім Керестурї має парохії і за новым, і за старым штілом, подля рїшіня вірників.

Треба так само припомянути, же процес переходу не мусить быти єднотный і скорый, кедьже віруючі мають можность голосовати. Наприклад і в рамках днешнїх Пряшівской архієпархії а Кошыцькой єпархії, і кедь процес календарьной реформы почав уж по обновлїню церькви в Чехословакії в 1968-ім роцї, іщі на початку 2000-іх років были дакотры парохії, котры ішли за старым штілом.

Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм. Ґрафічна і языкова коректура: АРК в СР. Фото: Греко-Католицьке Закарпаття.