12. 9. 2021: 225 років од народжіня церьковного єрархы на Підкарпатьскій Руси – ВАСИЛЯ ПОПОВІЧА

Василь Поповіч (Василій Поповичъ, Bazil Popovics) народив ся 12. 9. 1796 у Великых Комятах втогдышнёго Угорьского кралёвства, теперь на теріторії Україны, умер 9. 10. 1864 в Ужгородї втогдышнёго Угорьского кралёвства, теперь на теріторії Україны. Быв священиком і церьковный єрархом на Підкарпатьскій Руси

В. Поповіч закінчів ґімназію в Ужгородї і богословску семінарію в Пештї (1814 – 1818), де здобыв научный ступень доктора філозофії. Рукоположеный быв на ґрекокатолицького священика (1820), зо зачатку служыв у парафіях у Сваляві і Сіґетї, потім быв переведеный (1822) до праві заложеной Пряшівской ґрекокатолицькой єпархії, де став секретарём єпіскопа, каноніком капітулы (1835) і священиком Пряшівского катедралного храму. В 1837 р. В. Поповіч быв призначеный і на другый рік высвяченый на єпіскопа Мукачовской ґрекокатолицькой єпархії.

Іщі як семінаріста і молодый священик В. Поповіча заінтересовав ся панславістічныма ідеями Яна Коллара і ёго поглядами на взаємну і културнеу сполупрацу меджі славяньскыма народами. Він тыж вірив у важность освіты і як єпіскоп надіяв ся засновати школу при каждій парохії у єпархії. Выжадовав доконалу ґрамотность од вшыткых дяків і священиків, вызывав до публікованя русиноязычных учебників. Векшыну ёго планів, в тім чіслї одностно фінанчного фонду на підпору освіты, не были реалізованы про недостаток штатной підпоры і по револучных подіях 1848 – 1849 років. В. Поповіч меджі тым зробив шляхетне дїло, давши роботу священикови і будучому народному будителёви Александрови Духновічови, што робив у Мукачовскій єпархії у роках 1838 – 1843 по розколї з пряшівскым єпіскопом.

Література: А. Пекар, „Мукачівський єпископ Василь Попович‟, Analecta Ordinius S. Basilii Magni, Sectio II, Vol. XV, 1-4 (Rome, 1996) s. 375-395.

Павел Роберт МАҐОЧІЙ, Іван ПОП, здрой: „Енциклопедія історії та культури карпатських русинів‟ зоставителїв П. Р. Маґочія і І. Попа. Ужгород: „Видавництво В. Падяка‟, 2010, с. 607-608, переклад з україньского языка, звыразнїня писма і выбер фотоґрафії: А. З.