15. 1. 2021: Аплікація языковых прав на Словакії ся злїпшыла

Словацька влада в середу (13-го януара 2021-го року) схвалила Справу о ставі вжываня языків народностных меншын на теріторії Словацькой републікы за період років 2019 – 2020, котра была выпрацована Урядом влады СР у сполупраці з Урядом уповномоченого влады СР про народностны меншыны.

О схвалїню оцїнючого документу, котрый ся робить каждый другый рік, і тот є уж пятый за порядком, інформовав сайт Уряду уповномоченого.

Сітуація є лїпша

„В порївнаню з попереднёв справов сьме розшырили округ вопросів, жебы сьме дістали детайлнїшы інформації о вжываню меншыновых языків на уровни верейной справы, і першый раз сьме зіщовали і то, якый є фінанчный допад при аплікації меншыновых прав,“ повів ку схваленому документу уповномоченый влады СР про народностны меншыны Ласло Буковскый.

„З оцїнкы анкеты выходить, же коордінація дакотрых задач і одборна поміч приносять в аплікачній практіцї свої плоды. То не правда, же лем про фінанції не знаме ефектівно просадити языковы права. Тїшыть ня, же ся подарило выбудовати значно лїпшу комунікацію і сполупрацу меджі самосправами і штатнов справов,“ конштатовав Буковскый.

Як было спомянуте, оцїнююча справа є уж пята за порядком од 2012-го року. Матеріал мапує внутрїшнёдержавны леґіслатівны рамкы вжываня меншыновых языків на Словакії, сумарізує резултаты імплементації меджінародных договорів, як і актуалну сітуацію в области забезпечіня вжываня языків народностных меншын.

Цїлём є вказати комплексный образ актуалного ставу вжываня мадярьского, ромского, русиньского, україньского і нїмецького языка в селах і містах, де жыє мінімално 20 процент членів даной народностной меншыны. Звышок народностных меншын, кедьже не мають ани єдно село або місто, де бы мали мінімално 20 процент людей, котры бы ся ку меншынї голосили, не мають можность урядного вжываня меншынового языка.

Як інформує Уряд уповномоченого, в порївнаню з попереднїм періодом, значіть роками 2017 – 2018, дішло ку злїпшіню у вшыткых областях в аплікації языковых прав. Дотулять ся то означованя – візуална двоязачность на означіню сел, урядів і далшых публічных будов, далше урядного контакту, як і інформованя людей в языку меншыны. Злїпшыло ся і інформованя людей о можности вжывати язык народностной меншыны в устнім і писомнім уряднім контактї на сельскых і містьскых урядах.

Все суть і недостаткы

Подля схваленого документу росне і інтерес о вжываня русиньского языка в писомнім уряднім контактї.

Чісло недостатків, котры мож брати за справный делікт, ся знижыло о 40 процент. Сітуація в области языковых прав, котрых дотримованя є повинным і їх недотриманя не є справным деліктом, ся злїпшыла о 15 процент.

За інформаціями з оцїнюючой справы позітівны зміны мож відїти і в штатній справі. „Проґрес в штатній справі є потїшуючій,“ коментовав резултаты оцїнкы уповномоченый.

„Наперек тым позітівным резултатам потребуєме на вшыткых уровнях зробити і далшы крокы, а так само ефектівнїше коордіновати діятельство Уряду влады, респекктівно Уряду уповномоченого і орґанів верейной справы. На тото конштатованя рефлектує і днешнє узнесїня влады, котре уж третїй раз глядать конкретны рїшіня на одстранїня недостатків, і дає конкретны задачі окремым субєктам,“ закінчів Буковскый.

Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм, языкова управа: ред. АРК в СР