15. 5. 2018: Актівісты часточно выграли. Ропу уж хотять глядати лем коло Свідника

Компанія „Alpine Oil and Gas, s. r. o.‟ (АOG), котра ся занимать гляданём ропы і земного ґазу на северовыходї Словакії, вырїшыла концентровати ся лем на єдну ліценцію – Свідник. Інформовала о тім словацька пресова аґентура TASR.

Теріторія баданя Пакостів была на основі жадости компанії зрушена, поволїня про вступ на фундушы в Руській Порубі в окресі Гуменне канадьскы „ропаци“, як їх актівісты зачали называти, не дістали.

 

Часточна перемога людей

AOG діє на теріторії выходной Словакії, де находять ся і русиньскы села, од 2006-го року. Має ліценції на бадательскы теріторії Меджілабірцї, Снина, Свідник, што представлює десяткы катастралных теріторій окремых сел. Компанія хотїла робити верчіня в катастрї села Крива Олька в бадательскій теріторії Меджілабірцї, проти чого підняла ся велика волна крітікы із боку людей. Проти тых намірів люди протестовали в уліцях і вызберали тісячі підписів у петіції.

Далша бадательска теріторія Пакостів, котра выникла приблизно в половині 2015-го року, была зрушена на основі жадости компанії. Подля актівісты Ладіслава Ферка, в припаді той теріторії ішло о теріторію приблизно 130 кілометрів квадратных, котра засяговала до веце як 25 сел. Ферко є пересвідченый, же ку зрушіню той теріторії дішло і вдяка тому, же была велика підпора людей актівістам проти верчіням. „Люди усвідомили собі же жывотне оточіня, котре маєме, то є там, де жыєме і пєме чісту воду,“ підкреслив Ферко. Верчіня ся мали робити головно в катастралній теріторії села Руська Поруба в окресї Гуменне.

Актівіста Ладіслав Андрейцё бере тоты інформації за вітязство. „Ропаци ходили по нашых фундушах і лїсах без нашого знаня і згоды. Люди собі їх бранили властным тїлом і будеме в тім продовжовати далше,“ повів про аґентуру з тым, же не будуть акцептовати тоты актівности, в рамках котрых бы подля нёго дістали десяткы тісячів літрів твердой хемії до землї.

 

Компанія цалком не одходить

Як TASR за AOG інформовала Даша Цвечкова, компанія наперек тому хоче далше інвестовати до реґіону северовыхдной Словакії, перспектівно принести робочі місця. Дотеперь подля нёй інвестовали 20 міліонів евр. Подля компанії суть барьєры, з котрыма ся стрічають, непояснительны. „Головныма барьєрами закінчіня баданя верчінями є окрем іншого і необґрунтоване і непояснительне діяня поліції, судів, вецеро державных інштітуцій і урядників у реґіонї, як і незгода дакотрых ґруп жытельства,“ повіла.

Беручі до увагы компліковану сітуацію компанія, AOG вырїшыла переоцїнити свої інвестіції і концентровати ся натеперь лем на єдну ліценцію – Свідник. Там очекують інвестіцію веце як 100 міліонів евр.

 

Людей підпорили архієпіскопы і ОСРС

Велика волна протестів і збераня підписів проти компанії проходили головно у 2016-ім році. Втогды людей підтримали наприклад архієпіскопы ці Округлый стіл Русинів Словеньска.

„І в смыслї енціклікы папы римского Франціска Laudato si´ собі усвідомлюєме обовязок выразити тоту позіцію. Зо страхом слїдуєме дакотры актівности загранічных компаній на северовыходї Словакії, і зато тым выголошінём підпорюєме людей, котры звертають увагу на різіка і недостаткы актівностей чоловіка при баданю і здобываню ропы і ґазу. Береме за важне, жебы были честно і зодповідно посуджены вшыткы ефекты тых робот на жывотне оточіня, і жебы ся основны і ненавернутельны засягы до країны, котра є нашым сполочным поземным домовом, не робили без відома і згоды жытелїв, котрых ся то дотулять в першім рядї. Усвідомлюєме собі, же єй (країну – позн. ред.) зохабляме нашым потомкам і буде проти нас свідчіти кажде похыбліня, котре зробиме непродумано і лем з візійов мамоны або особного профіту,“ написали втогды кошіцькый римокатолицькый архієпіскоп Бернард Бобер і Іоан Бабяк, пряшівскый ґрекокатолицькый архієпіскоп і метрополіта Словакії. Єдночасно втогды у своїх храмах доволили зберати підписы під петіцію.

 

Актівісты были прямо участны на засїданю Округлого стола Русинів Словеньска, на котрім пояснили участным цїле дїло односно канадьской компанії.

„Округлый стіл Русинів Словеньска по познакомлїню ся зо вшыткыма дїлами, котры актівісты на засїданю одпрезентовали, підпорює петіцію „Nevŕtajte! Chceme žiť v zdravej krajine‟ і протестує проти порушованя властницькых прав жытелїв у повязаню з верчінями і проти огрожованя жывотного оточіня,“ написав втогды у пресовій справі ОСРС. „Платформа собі усвідомлює, же ропа і ґаз суть комодіты, котры хоснуєме вшыткы, но не може быти согласна зо способом, якым ся компанія Alpine Oil and Gas s. r. o. справує ку властникам фундушів, як суть порушованы їх права і як ся на то державны орґаны тихо смотрять, хоць суть права людей, котрых ся то дотулять, ґарантованы Уставов Словацькой републікы. ОСРС так само не може быти согласный з тым, жебы были замовчованы факты о можливых різіках пошкоджідня жывотного оточіня, котре бы ся не дало навернути, в тых селах, што може запричінити неможность жыти в тых селах. Русины так само припоминають, же русиньскы села уж в історії были жертвов проєктів, котры запричінили примушене заникнутя тых сел.“

Петро МЕДВІДЬ