15. 8. 2023: Русины на стрїчу з меншынами запрошены не были. Закарпатьска ОВА на вопросы не одповіла

Русины в Закарпатьскій области суть узнаны од 2007-го року.

Закарпатьска областна воєньска адміністрація (областны державны адміністрації почас войны суть воєньскы адміністрації) 8-го авґуста 2023-го року на своїм офіціалнім сайтї інформовала, же в тот день Закарпатьска область стала першым реґіоном Україны, де штартовали конзултації з представителями народностных комуніт.

„Такый діалоґ потрібный про успішну реалізацію основных меджінародных штандардів што до охраны прав народностных меншын і запроваджіня Концепції Державного цїлёвого народностно-културного проґраму Єдность в розмаїтости,“ пише далше офіціалный сайт Закарпатьской ОВА.

За нашыма інформаціями представителї Русинів на стрїчу запрошены не были. Припоминаме, же і кедь Русины на цїлодержавній уровни на Українї узнаны не суть, в Закарпатьскій области Україны, рїшінём посланцїв Закарпатьской областной рады, суть Русины узнаны од марца 2007-го року як єдна з народностей, котры в тій области жыють.

Одкрытый діалоґ, соєдинены вшыткы – без Русинів

На стрїчі з меншынами онлайн участь взяла і віцепремєрка з вопросів европской і евроатлантічной інтеґрації Україны Ольга Стефанішина. Припоминаме, же рїшіня народностной політікы є меджі першыма семома рекомендаціями, котры Україна повинна сповнити, жебы могли далше іти їднаня о вступі до Европской унії.

Віцепремєрка у своїм онлайн приговорї повіла, же „охрана прав народностных меншын, зебезпечіня можностей на розвиток їх языковой, културной і реліґійной самобытности є важнов частёв нашой европской інтеґрачной пути.“

Далше продовжовала, як цітує віцепремєрку сайт Закарпатьской ОВА, же україньска держава є приготовлена на одкрытый діалоґ. За їй словами од початку 2022-го року вєдно з представителями Рады Европы зреалізовали понад 20 стрїч з народностныма меншынами.

Віктор Микита, голова Закарпатьской ОВА, на стрїчі повів, же „представителї вшыткых народностных меншын краю теперь суть соєдинены як николи, актівно выконують доборовльницьку роботу, підтримують україньску армію і примушеных переселенцїв.“

Русинів не збачіли?

Нажаль, ани Віктор Микита, ани Ольга Стефанішина не збачіли, же меджі народностныма меншынами краю суть і Русины, котры так само в часї войны роблять добровольницькы акції, підтримуять армію ці переселенцїв, котры до Закарпатьской области пришли.

Або їх мінімално не хотїли відїти, бо на стрїчу запрошіня русиньскы представителї не дістали. О то чудніше є то в тім припаді, же Світовый конґрес Русинів актівно комунікує з інштітуціями, котры мають што повісти до европской і евроатлантічной інтеґрації Україны, за што є віцепремєрка одповідна.

Припоминаме, же конґрес вже провів переговоры з Венеційсков комісіёв, одповідь дістав од предсидателькы Европской комісії Урсулы фон дер Леєн, высокого комісаря Орґанізації про безпечность і сполупрацу в Европі про народностны меншыны Каірата Абдрахманова, як і од Директоріяту про выходну Европу і централну Азію, од прредседы Україньской дівізії Петры Ґомбаловой. Ґомбалову одповідёв повірив председа Европской рады Шарлс Мішел.

Так само председа Світового конґресу Русинів Штефан Лявинець має рекомендацію од Венеційской комісії прямо комуніковати з Радов Европы у справі вызнаня прав Русинів на Україні.

На вопросы Закарпатьска ОВА не одповіла

Звернули сьме ся електронічнов поштов до Адміністрації Закарпатьской областной воєньской адміністрації з вопросами 9-го авґуста. Під мейл быв ясно підписаный автор статї, котру чітате, ёго функція і назва редакції, в якій функції має.

І кедь сьме знали, же Русины запрошены не были, опросили сьме ся, ці хтось за Русинів запрошеный быв, кедьже Русины суть офіціално узнаны в области як єдна з народностей. Покля Русины участны были, хотїли сьме знати, хто конкретно брав на стрїчі участь і якы орґанізації представляли тоты особы.

Так само сьме попросили, жебы нам Закарпатьска ОВА повіла причіну, чом ся так стало, покля Русины запрошены не были.

Одпопвідь пришла 10-го авґуста. Была то одповідь без будьякого ословлїня, без будьякого підпису автора мейлу. В одповідї были цітованы рядкы Закона Україны О зверненю обчанів, де были вырахованы вшыткы условія, якы є треба сповнити, жебы державный орґан зареґістровав жадость обчана, і пак міг одповісти на жадость.

По цітаціях закона, котры собі можете найти майже на каждім уряднім сайтї, было дописано, же про реґістрацію зверненя треба доповнити адресу жадателя.

В тот самый день загнана была наша одповідь. В тій сьме пояснили, же сьме ся до адміністрації не звертали як обчан, але як журналіста, і зато не выходиме із Закона Україны О зверненю опбчанів, але із законів О доступі до публічной інформації, О медіях і О інформації.

Так само сьме звернули увагу на меджінародны договоры, котрых Україна є сіґнатарём, і на то, же Закарпатьска ОВА сама інформовала о даній стрїчі, не была то якась секретна стрїча, і мы лем жадаме доповнїня інформації в рамках новинарьской роботы. Навеце, підкреслили сьме, же нами жадана інформація нияк не огрожує безпечность Україны.

Жебы нам з боку Закарпатьской ОВА не были роблены жадны далшы перешкоды, написали сьме в одповідї окремо мено і призвиско редактора, електронічну адресу, назву медія і вшыткы даны односно реґістрації медія.

Нажаль, по тім мейлї Закарпатьска ОВА дотеперь не заганла одповідь на нашы звіданя. Таку одпоповідь обычайно про медії не робить нихто іншый, лем прес-секретарь уряду без будьякой бюрокрації.

Выходить так, же Закарпатька ОВА іґноровала Русинів в рамках стрїчі, а іґнорує Русинів і дале в комунікації, коли звідаме ся на релевантны вопросы.

Петро МЕДВІДЬ, лем.фм, ґрафічна і языкова управа: АРК в СР.