16. 9. 2022: Четверта тогорічна книжка АРК в СР, збірка поезії Юрка ХАРИТУНА – Мої пішникы

В рамках сучасной русиньской літературы поет Юрко Харитун є прикладом творцю, котрый уже веце як три дяткы років представлять літературну „ставку на істоту‟. Русиньскый поет Юрко Харитун є знамый главно про збірку Мої жалї, за котру быв оцїненый в роцї 2012 Преміёв Александра Духновіча за русиньску літературу. Выразнов темов у тій і далшых збірках была рефлексія або літературне выріняня ся з травмов, котра была запричінена выстїгованём ся з ёго родного села про выбудованя водной гатї Старина. Але главнов темов, котру мож ідентіфіковати у цїлій ёго поетічнїй творчости, є проявлїня любови ку жывоту і радости з нёго в будьякій подобі, ці уж іде о природу, родный край, жену або саме писаня стихів. Вдяка конзістентной якости і тривалому гуманістічному характеру ёго творчость бы сьме могли прирівнати ку Міланови Руфусови ці віталістови Янови Смрекови. Як спомянуты авторы суть вызнамны про словацьку літературу, так подля нас є Юрко Харитун вызнамный про русиньску літературу.

Добро, любов і радость із жывота в ёго поетічній інтерпретації не суть баналітами, над котрыма бы затепкнутый цінік легко кывнув руков. Харитуновы стихы суть автентічны, автор у них щіро одкрывать свою душу, і зато є тяжко іронізовати ёго посланя. Навыше, неґатівны емоції суть у Харитуна нераз переданы позітівно, ёго гнїв не є дештруктівный, але скорїше іде о споїня зо жалём і безмочностёв, ёго жаль є доповненый носталґіов і нераз веде на дорозї до змірїня.

Але кедь з погляду дотеперїшнёй авторовойъ творчости нова збірка Мої пішникы не приносить разантну зміну тону ці тематікы і автор надале продовжує в тенденціях своёй творчости, зась і зась оцїнюєме Харитунове снажіня передати чітателёви ёго радость із жывота. Автор ся посердництвом своїх стихів намагать указати (а може і научіти) своє виджіня світа, на што выужывать богаты образны средства.

Харитуновы стихы суть тыж характерістічны чутєвостёв. Поет нелем указує на то, што є можне відїти, але снажыть ся, жебы красу навколишннёго світа чітатель і одчув. Стихы так вытваряють пластічный образ авторового виджіня світа, з нефалошнов щіростёв і привітностёв нам поет указує свої пішникы і вызывать, абы сьме го наслїдовали.

Мґр. Михал ПАВЛІЧ, ПгД., Інштітут русиньского языка і културы Центра языків і култур народностных меншын Пряшівской універзіты в Пряшові.