18. 2. 2023: Немилы комплікації

Повнїня Уніёв жаданых реформ ся комплікує.

По інформації, же Венеційска комісія, з котров Україна не конзултовала наперед закон о народностных меншынах, проаналізує даный закон, приходить про Київ далша комплікація, теперь в подобі ініціатівы Мадярьска і Румунії.

Комплікація зато, бо меншыновый закон, права народностных меншын обще, суть меджі семома пожадавками, котры Україна мусить сповнити, покля хоче, жебы могли далше іти їднаня о вступі до Европской унії.

Будьме реалісты. Покля не скінчіть война, Київ не може думати на членство, і кедь собі барз вірить, же тот процес знать ускорити, што уж окоментовали і дакотры западны політіци. Лемже сповнити пожадавкы і поступати в процесї приступовых їднань треба, бо без них не буде мож іти далше по пути до Европы ани по скінчіню войны.

Зато Українї мусить залежати на тім, жебы холем тоты формалны дїла, котры у войновім часї мож зреалізовати, і реално зреалізовала.

Лемже в цїлій реформі односин Україны з народностныма меншынами пришла далша рана. Мадярьска влада ся теперь звернула до меджінародных інштітуцій, жебы бранити права Мадярів на Підкарпатю. В припадї Мадярьска може хтось схосновати арґумент, же то і так „неприятель“ і „пята колона“. Бо не хотять санкції, не хотять посылати зброю, а то, же Будапешть моментално робить найвекшу гуманітарну акцію у своїй історії, уж аж таке основне не є.

Но ку ініціатіві придала ся і Румунія, і то уж кус векша проблема. Румунії не мож приписовати даякы теріторіалны претензії, член НАТО і Европской унії од першого дня войны помагать Україні, што потвердив і україньскый амбасадор в Румунії Ігор Прокопчук.

Но і тота сама Румунія підписала ся вєдно з Мадярьском під ініціатіву адресовану Парламентній асамблеї Рады Европы, котра бы мала загнати пожадавкы тых двох країн – знова лем, Венеційскій комісії на пробаданя.

Не мылили сьме ся, кедь сьме не пустили свою аґенду до люфту, бо война, але зістали стояти на своїх позіціях.

Мадярьско підкреслює, же подля платной леґіслатівы на Українї од септембра практічно заникнуть народностны школы. Што, самособов, не може любити ся ани Румунам, котры так само мають на Україні свою освіту.

Шеф мадярьской діпломації Петер Сійярто бісїдує докінця о тім, же в децембрї приятый закон о меншынах іщі згіршыть, а не злїпшыть сітуацію меншын.

Пробаданя народностного закона і пробаданя сітуації меншын є немилов комплікаціёв, бо тота аналіза выжадує свій час. А тот Україна не має на роздаваня. В осени має одбыти ся моніторінґ Унії, ці Київ сповнив першы пожадавкы. Чім пізнїше прийдуть аналізы з рекомандаціями од Венеційской комісії, тым менше часу буде на то, жебы оправити то, што є в аналізах крітіковане.

Но і без сповніня першых пожадавок Европской унії може Україна забыти на то, жебы ішла далше в процесі приступовых їднань.

На цїлій сітуації, будьяк скінчіть, є інтересне теперь штось інше. По зачатю російской войны проти Україны в минувшім роцї і посеред русиньского руху было чути вопросы, або докінця погляды, же Русины не мають теперь жадати свої права, бо іде война.

Я, але і векшына в русиньскім русї не была з тым согласна. Бо война не може быти правом про атаковану країну топтати по правах меншын безкарно далше.

Сам Сійярто підкреслив, же не хотїли в часї войны рїшыти меншыновы проблемы на Українї, ішли боком, но уж далше не може быти Будапешть тихо, покля хоче сохранити права своёй меншыны. То, же ся придала і Румунія, лем свідчіть о тім, же то не є лем авантура мадярьской діпломації, але оправдане рїшіня хранити права меншын, і кедь є война.

Зато не мылили сьме ся, кедь сьме не пустили свою аґенду до люфту, бо война, але зістали стояти на своїх позіціях. Лемже вопросом є, ці споминаны країны – Мадярьско і Румунія, будуть бороти ся далше лем за права своїх меншын, або en bloc за права меншын. Бо покля не буде брати ся перед меджінародныма інштітуціями і за права Русинів дакотра із держав, з нашыма недержавныма орґанізаціями того якбач велё не зможеме. Што є, про зміну, немила комплікація про нас.

Петро МЕДВІДЬ. Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Ґрафічна і языкова коректура: АРК в СР.

Жрідло фотоґрафії: Pixabay.com.