19. 3. 2022: «[Святыні] сут перлинами східньославяньской архітектуры в своіх реґіонах». Конференция на закінчыня проєкту ревітализациі памятниковых храмів

«Мальовничы памятникы церковной архітектуры сут материяльным выразом східньославяньской культуры на польскых землях. Тоты памятниковы творы православя сут в сучасным жытю жывым свідоцтвом вельовіковой традициі» – повіл віцеміністер культуры і нацийональной спадковины Ярослав Селлін.

Слова тоты вызвучали в часі конференциі будучой завершыньом проєкту «Східньославяньска Культурова Спадковина – консервация, реновация і діґітализация деревяных церкви і іх выпосажыня в Малопольщы, на Підкарпатю, Любельщыні і Підляшы».

Конференция прошла 21. лютого/фебруара 2022 р. в Єпархіяльным Центрі в Люблині при присутности м.ін. секретаря стану Міністерства Культуры і Нацийональной Спадковины Ярослава Селліна, ґенерального консерватора памятників, владыкы Паісия, архієпископа Перемышльско-Ґорлицкой Єпархіі, владыкы Авеля, архієпископа Люблиньско-Холмской Єпархіі, люблиньского воєводы Роберта Ґмітручука і інчых. Стрічу вюл о. митрат Анджей Лось, секретар Люблиньско-Холмской Єпархіі.

Однова православной традициі вздолж східньой границі Евросоюзу

Ґенеральный Консерватор Памятників Я. Селлін звернул увагу, што через східні терены Польщы іде границя, яка лучыт світ християньского сходу і заходу. Підкрислил, што як раз тото сусідство і взаміне перениканя культу становит богатство Польщы і є то фактор, котрый мал значуче влияня на вид істориі державы.

«Інвестиция, котрой закінчыня є причыном нашой стрічы, была великым вызовом. Проєкт тыкал реновациі аж 19 обєктів злокализуваных в 17 місцевостях. Тоты обєкты мают велику історичну і архітектонічну вартіст, в результаті чого сут перлинами східньославяньской архітектуры в своіх реґіонах» – ствердил віцеміністер Селлін.

В рамках проєкту выремонтували 19 памятниковых храмів на обшыри штырьох воєвідств. Привернули первістну красу церкви в Сувалках, Нарві, цмонтерной церкви в Біловежы вєдно з придорожном каплицьом, Гороститі з одбудовом каплиці на цмонтери в Голи, в Добратичах, цмонтерной каплиці в Тересполи, на обшыри ставропігійского монастыря св. Онуфрия в Яблочыні, каплиці Успінія Пресвятой Богородиці та деревяного монастырского будинку з презначыньом на дом поломника, провели консервацию іконостасів церкви в Кобылянах і Грубєшові.

Ордер св. Максима Ґорлицкого для Квятковского і Бойко

На Лемковині провели роботы в церквах в Высовій, Кунковій, Волівци, Команчы, Розділю, Морохові і Туряньску. Тота послідня святыня є вписана на список спадковины UNESCO. Про обшыр ревітализацийнх робіт при ремонті лемківскых церкви розповіл о. Роман Дубец.

В рамках доказу вдячности архієпископ Паісий одзначыл єпархіяльным Ордером св. Максима Ґорлицкого презеса Фундациі Діальоґ Наций (координатор проєкту) др. Зиґмунта Квятковского та презеса компаніі Vera Artis Анджея Бойко за заанґажуваня в ревітализацию лемківскых святынь.

Елементом, што єднат задачы, є урухомліня шляку культуровой туристикы пн. «Слідами східньославяньской традициі» на основі зревітализуваных обєктів. В тій ціли заплянували здіґітализувати храмы, зрыхтувати фільмы о провідницкым характері з авдийодескрипцийом та зрыхтувати тзв. сліды GPS для роверовых прогульок. На пути найдут ся особливі важны для православных місця: Свята Гора Ґрабарка, монастырі в Яблочыні і Супрашли та храмы зо списку UNESCO: церкви в Біловежы і Туряньску.

 

Наталія МАЛЕЦКА-НОВАК, ЛЕМ.фм. Фот. горі: www.gov.pl

(Публікуєме в оріґіналї – лемківскім варіантї русиньского языка.)