2. 9. 2023: Мукачовска єпархія зачала новый церьковный рік за ґриґоріяньскым календарём

Новый календарь запровадили ad experimentu

Мукачовска ґрекокатолицька єпархія 1-го септембра 2023-го року зачала новый церьковный рік. Матірь Церьков вшыткых церьковных штруктур, котры суть наслїдниками русиньской Ужгородьской унії, перешла на ґреиґоріяньскый календарь.

Мукачовска єпархія, котра є церьквов свого права – ecclesia sui iuris, підпорядкована прямо під Вселеньского Архієрея, є єдинов церьквов на теріторії Україны, котра перешла на ґриґоріяньскый календарь, што значіть, же за новым штілом святкують ся як рухомы (Пасхалія), так і нерухомы праздникы.

Україньска ґрекокатолицька церьков, котра є наслїдником Берестьской унії, перешла од 1-го септембра на такзваный новоюліаньскый календарь, в котрім Пасхалія і рухомы свята ідуть за старым штілом, а нерухомы свята за новым. Тото саме зробила Православна церьков Україны, підпорядкована під Константінополь.

Календарь має благословлїня от Святїшого Отця

З нагоды того історічного кроку, котрый зробила Мукачовска єпархія, владыка Ніл Лущак, апостольскый адміністратор єпархії, выдав пастырьске писмо. Владыка в нїм пояснює історію календарьной реформы, котра была завершена Папом Ґриґоріём XIII. у 1582-ім роцї.

Апостольскый адміністратор припоминать, же много парохій уж минулый рік просило дозволїня і благословлїня, жебы могли святковати Рождество за ґриґоріяньскым календарём. В єпархії зато проходили конзултації, і просили ся як священиків, так і віруючіх односно переходу на ґриґоріяньскый календарь.

В пастырьскім писмі ся пише, же 95 процент актівных і практікуючіх віруючіх Мукачовской єпархії підтримало переход на новый календарь. Так само переважна векшість духовенста і монашества.

Зато владыка вєдно із сінкелами єпархії звернули ся до апостольского нунція на Українї, котрому єпархія передложыла потребны документы про Апостольску Столицю, жебы Святїшый Отець Франціск дав благословлїня на тоту зміну.

Не реформа, а обнова

Владыка в писмі ґарантує, же тоты парохії, котры векшынов голосів вырїшыли зістати на юліаньскім календарю, будуть одправляти боголужіня так, як то робили дотеперь. Значіть, нихто не быв примушеный перейти на новый календарь.

Так само звертать увагу на то, же єпархія по порадї з апостольскым нунціём на Українї запроваджать ґриґоріяньскый календарь ad experimentum – значіть, затля на выпровобаня, очекуючі далшы інштрукції од Святїшого Престола, або призначіня єпархіалного єпіскопа.

„Тоту новоту і тоту вызву в нашім церьковнім жывотї не называйме реформов, а радше обновов, до яков прямовали многы поколїня нашых священиків і віруючіх,“ пише владыка Ніл.

Новый календарь скапчать церькви Ужгородьской унії

Переход, хоць затля лем пробный, на ґриґоріяньскый календарь з боку Мукачовской єпархії, є історічный крок.

За новым календарём уж служать скоро вшыткы наслїдници Ужгородьской унії – Піттсбурґска митрополія, Пряшівска митрополія, Гайдудороґска митрополія, Крижевацька єпархія. В Єпархії святого Николая з центром в Руськім Керестурї суть парохії, котры ідуть за старым календарём, і парохії з новым календарём.

Так само в Апостольскім екзархатї в Чеській републіцї є новый календарь, лем комуніты україньскых віруючіх служать за старым календарём.

Мож так сконштатовати, же переход Мукачовской єпархії на ґриґоріяньскый календарь знова скапачать Матїрь Церьков із своїма дїтми, і по многых роках будуть вєдно святковати праздникы цїлого церьковного року.

Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм, языкова і ґрафічна управа: АРК в СР