21. 9. 2023: Вмер русиньскый історік, краёзнатель Людвіґ Філіп
Філіп быв актівный в русиньскім русї і у возроджіню Мукачовской єпархії.
Як інформовали підкарпатьскы русиньскы орґанізації, в четверь, 21-го септембра 2023-го року, перестало бити сердце русиньского історіка, краєзнателя і честного председы Ужгородьского културно-освітнёго общества імени Александра Духновіча Людвіґа Філіпа.
Філіп быв автором понад 500 публікацій о історії Ужгорода і Підкарпатя, дїятелях културы края ці історії Муакчовской ґрекокатолицькой єпархії. Быв участником многых меджінародных научных конференцій.
Професіоналный музейник
Народив ся Людвіґ Філіп 11-го децембра 1943-го року в Ужгородї, теріторія втогды была під мадярьсков окупаціёв. Дїтьскы рокы пережыв у Радванцї, што є мікрораён Ужгорода.
У 1967-ім роцї закінчів Історічну факулту Ужгородьской державной універзіты. З родным містом быв повязаный цїлый жывот. Од 1967-го до 2011-го року робив у Закарпатьскім областнім краєзнавчім музею в Ужгородї, де собі перешов різныма функціями од научного сполупрацовника через ведучого Оддїлїня досовєтьского періода аж по старшого научного сполупрацовника.
Треба підкреслити, же быв барз актівный в музейній роботї. Людвіґ Філіп зладив понад три десяткы експозіцій в Закарпатьскім областнім краёзнательного музею, а так само анґажовав ся в ставаню новых музеїв і їх експозіцій – Хустьскый краёзнатель, Виноградівскый історічный, Берегівскый історічный, Ясіняньскый історічно-краёзнательскый, Тернівскый історічно-краёзнательскый і іщі веце як 10 музеїв у містах і селах края.
Редактор, писатель, політік
Дїятельстство Людвіґа Філіпа была досправды шырокоспектрална. Од 1990-го року актівно залучів ся до русиньского возродного руху на Підкарпатю. Быв заступником председы Ужгородьского общества карпатьскых Русинів і членом Народной рады Русинів Закарпатя. В роках 1998 аж 2017 быв председом Ужгородьского културно-освітнёго общества імени Александра Духновіча, пак зістав честным председом общества.
Так само быв актівным участником возроджіня Мукачовской ґрекокатолиьцкой єпархії, членом кураторії ужгородьского Ґрекокатолицького Преображеньского храму (на Цегольнї).
В роках 1991 аж 1994 быв посланцём Ужгородьской містьской рады. Од 1992-го року довгых пятьнадцять років быв орґанізатором Ужгородьской колядницькой ґрупы Бетлегем. Од 1985-го року до року 2011 быв членом Народного фолклорного ансамблю Ужгород.
Філіп выдав дакілько книжок, меджі котрыма мож спомянути Стара Радванка, яка вышла в роках 1996 і 2006, Історія Общества им. Александра Духновича 1923 – 2003, котру писав у сполуавторстві із Василём Сочком-Боржавином і вышла в роцї 2003, Цегольняньскый храм міста над Ужем з року 2008, Минай. Петро-Павловська церьков 1913 – 2013 із 2013-го року і далшых. У 2021-ім роцї выдав книгу о своїм роднім містї, яка вышла по україньскы і по русиньскы. В русиньскій верзії мала назву Унгвар – Ужгород. Муй рудный варош.
„Старав єм ся писати історію обєктівно. 47 років я робив у краёзнательскым музею як ведучій оддїлїня, як научный працовник, і мав єм прекрасну базу, было з чого взяти – документы, фотоґрафії,“ повів втогды Філіп.
Свої статї публіковав наприклад на сторінках Наукового збірника закарпатського краёзнательского музея, новинок і журналів Ужгород, Вісті Ужгородщини, Kárpáti Igaz Szó, Благовісник, календарях Общества імени Александра Духновіча ці в Русинськім алманасі.
В роках 1991 аж 2006 быв редаґовав журнал Благовісник, котрый є офіціалным пресовым орґаном Мукачовской ґрекокатолицькой єпархії. Од 2005-го року аж по рік 2014 быв редактором ґазеты Подкарпатськый Русин.
Оцїненый орденом
Плодна робота Людвіґа Філіпа была много раз оцїнена. У 2004-ім роцї став лавреатом Премії Меджінародного мадярьского общества языка і културы імени Елеміра Ортутая, в 2013-ім роцї быв лавреатом Премії отця Михаіла Лучкая Мукачовской ґрекокатолицькой єпархії.
Удостоєный быв архієрейскыма ґрамотами – єпіскопа Іоанна Семедія в роцї 2000, апостольслого адміністратора владыкы Мілана Шашіка в роках 2003 і 2007 і почестнов архієрейсков ґрамотов владыкы Мілана Шашіка в році 2006.
Людвіґ Філіп быв у 2020-ім роцї оцїненый Орденом святых Кіріла і Мефодія ІІІ. ступеня Мукачовской ґрекокатолицькой єпархії.
Вічная память!
Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм, языкова і ґрафічна управа: АРК в СР.
