22. 2. 2019: Пропозициі Карпаторусиньского Общества в ЗША на найблизшый час

Карпаторусиньскє Общество в ЗША являт ся орґанізатором вельох подій присвяченыx істориі ци культурі Русинів. В тым році святкує ювілей 25. літя свойой діяльности. Орґанізация складат ся з поєдных одділінь, якы розміщены сут в ріжных місцях Америкы і ґрупує потомных еміґрантів з Карпатской Руси. Общество на найблизшый час має про заінтересуваных слідуючы подіі.

Найблизша пройде уж 22. лютого/фебурара на Фльориді. Стріча присвячена буде м.ін. Михалови Стренкови, єдному з американьскых вояків русиньского походжыня, якы змогли маніфестацийно поставити американьску фану на Іво Джімі. Історична подія прошла 23. лютого/фебруара 1945 р. Тото само фльоридскє одділіня рыхтує подібну споминову стрічу о два дни в єдній з дальшых місцевости Фльориды.

З піднятьом фаны повязана є істория єдной фотоґрафіі, яку знял фотоґраф аґентуры Associated Press Джов Росенталь. За фотоґрафію пізнійше здобыл Премію Пуліцера. Фотоґрафія скоро стала ся символом американьской перемогы. Михал Стренк был єдным з шестьох вояків, якы поставили фану. Сам не дожыл кінця войны. Тыжден по піднятю фаны, 1. марця 1945 р., згынул такой од своіх –  досягнул го шрапнель з  американьского шыфа – рыхтуючы пляны до дальшой акциі. В ЗША є честуваный як нацийональный герой. По войні його тіло было похоронене на арлінґтоньскым цмонтери – місци, де хоронены сут найвыдатнійшы Амрикане, в тым президенты. Стренк походил з русиньского села Обрябина на західній части Пряшівской Руси. Маючы шіст років, зо своіма родичами подали ся за океан, де жыли в Пенсильваніі. В арміі служыл од 1939 р. Был в морскій піхоті (марінс).

В наступным місцяци в Даляс тіж пройдут спомины на Стренка. Тамтышнє одділіня 2. марця 2019 р. просит на стрічу, яка буде мала подібный вымір до спомянутых двох на Фльориді.

На 10. марця 2019 р. общество зрыхувало дві подіі. Перша з них пройде при оділіню в Шарльот. Орґанізаторы просят на знаный в русиньскым середовиску фільм «Душы Карпат», якій являт ся коротком історийом Підкарпатскых Русинів. Фільм был выпродукуваный в 2013 р. стараньом Здружыня Інтеліґенциі Русинів Словациі, маючы премєру о рік од продукциі. Сценарий до фільму писал проф. Іван Поп. Фільм емітуваный буде по русиньскы з анґлицкыма написами. По проєкциі одбудут ся воркшопы, тыкаючы рыхтуваня великодніх свят, точно – робліня писанок.

В тот сам ден кружок в Клівленд просит на ґенеалоґічну стрічу в Пармі. Темом буде представліня заінтересуваным ґенеалоґічных досліджынь, метод гляданя коренів і чытаня метрикальных книг, якы в примірі Карпатской Руси писаны были в вельох языках, што справлят трудніст неєдному охочому на вельопоколіньову вандрівку.

Орґанізаторы мают дяку просити о присутніст на подіях каждого, хто чує потребу дознати ся о істориі Карпатскых Русинів – языку, культурі ци обшыри історичного прожываня.

Карпаторусиньскє Общество протягом текучого рока святкує ювілей 25-літя діяльности. Общество возникло як орґанізация нон-профіт в 1994 р. в Пітсбурґу в кругу еміґрантів з Карпат і іх потомных. Головном задачом і діяльністю є популяризация в ЗША русиньской культуры і підтримуваня контактів зо Старым Крайом. До общества приналежыт коло 1250 членів не лем з Америкы, але і дальшых части світа. Єдным з основателів была Мариян Сивак, яка актуально є ведучом орґанізациі. Першым предсідательом был Джон Ріґетті, а по ним Джім Кепчар-Каміньскій. Карпаторусиньскє Общество выдає свій пресовый орґан – The New Rusyn Times. Oд 2004 р. при орґанізациі діє Нацийональный Карпаторусиньскій Культурный і Едукацийный Центр, якій містит ся Мунгаль в Пенсильваніі, в грекокатолицкій катедрі св. Йоана. В звязку з ювілейом, активісты просят резервувати вікенд 17.-19. мая 2019 р., коли пройдут річницьовы упамятніня і спомины, культурный проґрам і вечерня част.

Севериян КОСОВСКЫЙ, лем.фм

(Публіуєме в оріґіналї - лемківскім варіантї русиньского языка.)