23. 3. 2023: 23-ій марец є Світовым днём Русинів
23-ій марец є од 2017-го року офіціално выголошеный за Світовый день Русинів. Цїлосвітове свято было схвалене Світовым конґресом Русинів (СКР), котрый проходив у хорватьскім Осієку.
Тота дата была выбрата на день, коли проходив 1-ый Світовый конґрес Русинів, якый одбыв ся 23-го і 24-го марца 1991-го року в Меджілабірцях.
Головным орґанізатором 1-го СКР была Русиньска оброда. Участныма на тій події по довгых роках офіціалного неіснованя были представителї Русинів з втогдышнёй Чехословакії, Польщі, Совєтьской Україны, Северной Америкы і втогдышнёй Югославії.
Конґрес наштартовав новодобый возродный процес Русинів у вшыткых областях културно-сполоченьского і хрістіаньского жывота в окремых державах.
В Меджілабірцях участници здобыли першы інформації о жывотї Русинів в окремых країнах, надвязали першы меджінародны контакты і договорили ся на конкретній сполупраці. За найосновнїше той стрїчі мож брати то, же Русины становили собі смілы конкретны цїлї і поступы, як досягнути узнаня і зрівноправнїня Русинів у своїх країнах.
Святковало ся лем раз
Хоць Світовый день Русинів быв выголошеный у 2017-ім році, затля ся подарило зробити офіціалны святкованя лем раз. Світова рада Русинів вєдно з Русиньсков обродов на Словеньску 23-го марца 2019-го року зорґанізовала в Меджілабірцях святочну академію.
Академія зачала при памятній таблї, котра є на Домі културы в Меджілабірцях, значіть будові, де конґрес у 1991-ім роцї проходив. На події брали участь Русины із Словакії, Польщі, Мадярьска, Румунії і Сербії.
Слїдуючі рокы святкованя оголошены не были. Причінов была передовшыткым пандемічна сітуація, котра не доволяла робити културно-сполоченьску події ани на Совакії, ани в іншых країнах.
Тот рік знова в Меджілабірцях
Тот рік з нагоды Світового дня Русинів знова одбуде ся в Меджілабірцях святочна подїя, хоць аж о день пізнїше, 24-го марца. Реґіоналны днї русиньской културы, як має назву подїя, орґанізує Містна орґанізація Русиньской оброды в Меджілабірцях.
Подія зачінать коло памятника Александра Духновіча в ареалї Основной школы на Духновічовій уліцї, пак участны перейдуть до дому културы, де буде слїдовати културный проґрам.
Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ. фм, языкова і ґрафічна управа: АРК в СР.
