26. 4. 2024: Презідентка навщівила русиньскый ТАД. Русины были запрошены і на діскусію

Презідентка Словацькой републікы Зузана Чапутова в тыжднї од 22-го до 26-го апріля 2024-го року выбрала за місце свого урядованя місто Кошіцї. В Кошіцях так само як в Братїславі єствує Канцеларія презідента СР, што главы держав почас своїх мандатів звыкли з часу на час хосновати.

Зузана Чапутова, котра не кандідовала на другый функчный період, і їй мандат закінчіть ся 15-го юна на полідне, коли презідентьску присягу буде складати новозволеный презідент Петер Пеллеґріні, хотїла послїднїм урядованём з Кошіць розлучіти ся з выходнов Словакіёв і їй жытелями в позіції презіденткы.

У четверь, 25-го апріля, презідентка мала свою робочу аґенду в Пряшові. А не забыла при тім ани на русиньску народностну меншыну. Історічно першый раз глава державы навщівила русиньскый Театер Александра Духновіча (ТАД), котрый є єдинов русиньсков професіоналнов сценов у світї.

ТАД тримать язык і културу при жывотї

Презідентку Зузану Чапутову привітав директор театру Маріян Марко, котрый на початку того року быв глaвов державы нагородженый Прибиновым крестом ІІ. класы за вынятковы заслугы о културный розвиток Словацькой републікы. Презідентка пришла до театру почас „пробы“, і так могла видíти і дашто з кумшту членів драматічного колектіву ТАД.

По привітаню наслїдовала півгодинова діскусія, на котрій брали участь нелем акторы, але і далшый персонал театру. Глава державы подяковала ся робітникам театру за то, же утримують русиньскый язык і културу посередництвом професіоналной театралной сцены. Так само підкреслила, же уменя, включно театру, є важным елементом, потребным дїлом, котре нам дає дзеркало головно в складных політічных і общественны часах.

„Вдяка Театру Александра Духновіча русиньска култура і язык тримать ся при жывотї,“ повіла презідентка.

В щірій атмосфері презідентка інтересовала ся і звідала ся на різны вопросы, котры суть з нашым театром і културов повязаны. Членове театру подїлили ся з презідентков о свої успіхы, але так само о проблемы, з котрыма ся театер в рамках свого дїяня стрїчать.

„Сердечна была стрїча з паном Марком, котрому єм в януарї удїлила державну нагороду, і з членами Театру Александра Духновіча. Бісїдовали сьме головно о утримованю і розвитку културы Русинів, котры на выходї суть важнов меншынов. І якраз тот театер, як єдиный професіоналный театер на світї, котрый грає в русиньскім языку, має в жывотї Русинів ту на Словакії незаступну роль,“ інформовала по стрїчі презідентка Чапутова.

Русины запрошены і на діскусію

В тот самый день вечур в Кошіцях одбыла ся Касарнях Културпарку діскусія з презідентков повязана з малым погощінём, в рамках чого были на тоту подїю запрошены особности з выходной Словакії з різных областей.

Презідентка знова не забыла ани на Русинів, котрых пак в діскусії было чути якбач найвеце. Не вшыткы, котры дістали запрошіня, могли брати участь, но і так делеґація Русинів мала шумне чісло.

На події брала участь Марька Мачошкова, котра од презіденткы у 2022-ім роцї дістала Медайлу презідента Словацькой републікы за вызначны заслугы о розвиток Словацькой републікы в области културы, Маріян Марко, директорка СНМ – Музея русиньской културы в Пряшові Люба Кральова, председа Русиньской оброды Мартін Караш, довгорічна робітничка в области културы Марія Пайзінкова.

Далше брали участь писателька Людмила Шандалова і їй муж Владимір Шандала, котрый є старостом Нижнёй Ядловой і председа МО РОС у Свіднику, председа орґанізації молоды.Русины Марек Гребік вєдно із женов Наталійов Гребіковов, яка є редакторков русиньской редакції Народностно-етнічного высыланя Радія Патрія, співачка і докторандка Інштітуту русиньского языка і културы Пряшівской універзіты Домініка Новота і Петро Медвідь.

Презідентка дала по офіціалній части проґраму і курте екслузівне інтервю редакторці Наталії Гребіковій.

 

Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм, языкова і ґрафічна управа: АРК в СР