29. 1. 2023: Русиньскых означінь сел і міст буде веце. Влада схвалила нове наряджіня

25-го януара 2023-го року повірена словацька влада на своїм засїданю схвалила нове Наряджіня влады Словацькой републікы, котрым выдає ся список сел і міст, в котрых обчане Словацькой републікы, якы належать ку народностній меншынї, творять найменше 15 процент населїня.

В даных селах і містах мають меншыны право хосновати меншыновый язык в уряднім контактї. Чісло такых сел і міст ся по новому підняло. Кедь дотеперь было на Словакії 638 сел і міст, де мож было хосновати меншыновый язык, теперь їх буде о 125 веце. Веце будуть мати і Русины.

Список дотулять ся пятёх народностных меншын – мадярьской, ромской, русиньской, україньской і нїмецькой. Остатнї народностны меншыны не мають ани єдно село, де бы творили членове меншыны холем 15 процент населїня.

Зміны рефлектують і остатнє списованя

Нове наряджіня выходить уж і з резултатів Списованя жытелїв, домів і квартелїв 2021, а їх інтерпретації подля народности і далшой народности. На Словакії в році 2021 было першый раз мож дати собі аж дві народности. Резултат про дану народность є зрахованём одповідей на першый і другый ворпос о народности.

Так само знижыла ся квота потребна про тото, жебы могло село або місто мати статус народностного. Дотеперь было треба, жебы ку народностній меншынї приголосило ся холем 20, теперь є мінімална квота 15 процент населїня.

Схвалене наряджіня влады є новелізаціёв дотеперїшнёго наряджіня. Наряджіня встановлює, же ся беруть до увагы при тім, ці є село народностне, резултаты з двох по собі слїдуючіх списовань. Значіть в тім наряджіню суть взяты до увагы резултаты з року 2011 і 2021. Наряджіня здобуде платность 1-го марца того року.

Прилїпшать собі і Русины

Русины мали дотеперь 66 сел означеных по русиньскы. Іщі все ся выходило лем з наряджіня влады з року 2001, і не были там оддзеркалены резултаты списованя з року 2001 і 2011.

Кедьже теперь ся піде подля резултатів з років 2011 і 2021, Русины здобудуть од 1-го марца далшых 88 сел. Цілково будуть мати 154 сел і міст, де будуть двоязычны означіня, і русиньскый язык в них буде урядный. До того іщі будуть далшы означіня містных частей, як наприклад в Меджілабірцях, але і в селах, коты были злучены.

По україньскы уж буде означеных лем 16 сел на Словакії. Українцї на основі резултатів списовань села уж лем страчають, і не прибывають жадны новы.

Буковскый: То позітівный сіґнал

Ку темі схвалїня наряджіня высловив ся на соціалній сітї і уповномоченый влады Словацькой републікы про народностны меншыны Ласло Буковскый.

„Особно я барз радый, же і кедь з опізнїнём, але наконець маєме наряджіня, котре оддзеркалює народностну і языкову розмаїтость Словакії,“ написав Буковскый.

„Схвалене наряджіня влады приносить про новы села і міста законны обовязкы і можливости про захованя языковой ідентічности членів народностных меншын. То позітівный сіґнал про меншыны, кедьже de jure i de facto выданём нового наряджіня запроваджать ся до практікы 15-процентна граніця становлена у 2011-ім роцї.“

Мґр. Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм.