29. 5. 2022: Згорїту русиньску деревяну церьков в Празї ани по веце як роцї і пів не зачали реконштруовати
В пражскій Загородї Кіньскых в октобрї 2020-го року згорїла деревяна Церьков їсвятого Михаіла Архістратига, котра была із 17-го столїтя і походила з Підкарпатьской Руси. Церьков перенесли до Прагы в роцї 1929. Участный святочной церемонії перенесіня быв і ґубернатор Підкарпатьской Руси Антоній Бескид.
Такой по тім, што церьков выгорїла, было зорґанізоване і збераня грошей, жебы храм штонайскорїше зреконштруовав ся.
Як інфомовав портал iRozhlas.cz, ани по веце як року і пів од нещастя церьков не зачала ся реконштруовати. Реконштрукція бы притім подля дакотрых робітників памяткового уряду могла проходити скорїше.
Храм прикрыли
Церьков святого Михаіла Архістратига є моментално закрыта ставебнов конштрукціёв і білов плахтов, котра торзо памяткы хранить перед кліматічныма впливами і доджом. Но озывають ся голосы, же є найвысшый час, жебы зачати з реконштрукціёв.
„Охрана є потребна, але лем дочасна. Будова є з дерева. Жебы єй не хопила якась плїснява або гнилоба, буде треба з оправами іти допереду, жебы памятка пережыла,“ повів Якуб Бахтік з Клубу за старов Прагов і історік архітектуры.
Клуб за старов Прагов публіковав і выголошіня, в котрім выражать своє знепокоїня з помалым процесом обновлїня храму, і факт, же реконштрукція іщі не зачала, бере за куріозный.
Оправу церькви має забезпечіти Пражскый маґістрат. Подля говорцю маґістрату Віта Гофмана на початку марца скінчів конкурз на ставебно-історічне баданя, по выголошіню выслїдків мав маґістрат зачати з далшыма процесами і зреалізовати споминане баданя.
Церьков є унікатом
Гофман думать, же ку кінцю того року бы ся мало пожадати о ставебне поволїня, і так само бы мали быти готовы вшыткы проєкты ку тому потребны. Ставба бы подля ёго слов могла зачати на ярь 2023-го року. Мінімално далшый рік бы мали проходити роботы на реконштрукції.
Про Чехів є русиньска церьков унікатна. „Своёв історіёв і тым, же такых будов у нашій републіцї не маєме, є унікатом. Хоць є лем перенесена з іншого кінця Европы,“ припомянув директор пражского оддїлїня Народного памяткового інштітуту Ярослав Подліска.
Храм хтось підпалив
Кедь церьков у 2020-ім роцї выгоріла, гасічі не припустили технічну причіну пожару. Подля них деревяну церьков хтось схвалино підпалив. Но поліція дотеперь виноватого не нашла і припад одложыла. Наперек тому буде мож велику часть храму оправити.
„Розумію тому, же люде думають, же деревяна конштрукція скоро згорїла. Но по детайлнїшім баданю і аналїзї знаєме, же была засягнута северна часть будовы і турнї. І стрїха мать проблем. Но основна конштукція є дубова, суть то три зрубы споєны до єдной части. І тоты, повів бы-м, з пядесятёх процент зістали автентічны, непорушены, обновительны,“ повів Подліска.
Голова пражскых памяткарів одгадує добу, за котру зробить ся комплетна реконштрукція, на дакілько років. Порівнює то з подобныма припадами в Празї, кедь од пожару до закінчіня реконштукції перешло і пять років.
Кілько грошей буде треба на комплетну рекошнтрукцію, затля не знать ся. Но люде на транспаретный рахунок, котрый зробив маґістрат на тот цїль, подаровали коло двох міліонів чеськых корун.
Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм. Ґрафічна і языкова управа: ред. АРК в СР. Жрідло фотоґрафії: iRozhlas.cz.
