30. 8. 2016: Делеґація Русинів на святкованю СНП

29-го авґуста 2016-го року, як каждый рік, проходило в Баньскій Быстріцї святкованя річніцї Словацького народного повстаня. На офіціалных церемоніях брала участь і русиньска делеґація.

Словацьке народне повстаня (СНП) є вызначнов історічнов подіёв про Словакію. Дякуючі СНП Словакія могла быти зараховна міджі вітязны моцности. СНП было озброєне повстаня словацького домашнёго протифашістічного одбоя почас ІІ. світовой войны проти вступу Вермахту на теріторію втогдышнёго Словацького штату – сателіту гітлерового Нїмецька, ведженого пізнїше на смерть одсудженым презідентом Йозефом Тісом. Зачало 29-го авґуста 1944-го року як оборона перед окупачнов армадов, но непрямо то была і атака на авторітатівный режім презідента Тіса. Центром повстаня была Баньска Быстріца. Нїмецька армада повстанців поразила вночі з 27-го на 28-го октобра 1944-го року, но часть повстанцїв перешла на партізаньскый способоб боя і так їх бої продовжовали аж до освободжіня теріторії в 1945-ім роцї.

Русины вєдно з далшыма народами брали участь на тій про словацьку історію вызначній історічній події. Хоць остатнї народы мали вже давно на памятнику Словацького народного повстаня в Баньскій Быстріцї свої камянны таблы з назвов свого народа, котрый брав участь на повстаню, Русины до минулого рока такой таблы не мали і о їх участи ся векшынов мовчало. Зміна і вызначный історічный крок одбыв ся аж на минулорічных святкованях, коли Русины приписали ся міджі остатнї народы своёв таблов.

Ініціатіву за одкрытя таблы, котра бы припоминала, же на повстаню брали участь і Русины, минулого року почав довгорічный русиньскый актівіста Іван Бандуріч. На ёго ініціатіву пришла позітівна одповідь, же табла Русинам буде одкрыта якраз почас святкованя 29-го авґуста 2015-го року.

На тогорічных святкованях брала з ініціатівы директоркы Словацького народного музею – Музею русиньской културы Ольґы Ґлосіковой участь і делеґація Русинів, котра під памятник СНП в Музею в СНП в Баньскій Быстріцї положыла і вінець з написом „Русины 2016“. На святкованю традічно беруть участь і найвысшы представителї державы, в тім чіслї презідент ці премєр Словацькой републікы. В делеґації Русинів быв і председа найвекшой русиньской орґанізації на Словакії – Русиньской оброды на Словеньску, Мартін Караш.

П. М.