4. 11. 2022: В Сербії одбудуть ся вольбы до Націоналных совітів
Русины мусять выберати і напрям.
В Сербії рихтують ся на вольбы, в котрых собі на далшый 4-рочный період членове народностных меншын, записаны до списку меншыновых волічів, будуть выберати членів Націоналных совітів. Меншыновы выборы одбудуть ся вже в недїлю, 13-го новембра 2022-го року. Свої совіты собі буде выберати 19 народностных меншын, включно Русинів.
Націоланлы совіты суть формов меншынового справованя, на котре має кажда узнана народностна меншына подля сербской леґіслатівы право. Тот рік буде в порівнаню з роком 2018 конштітуовати свій Націоналный совіт і російска меншына, котра подала пять кандідачных списків.
Вольбы і фунґованя совітів найвеце пояснюють і реґулують два основны документы, подля котрых ся треба рядити. Є то Закон о Націоналных совітах народностных меншын і Правила о способі адміністрації окремого списку воличів народностной меншыны. Голосовати в тогорічных меншыновых вольбах приголосило ся 454 807 сербскых обчанів.
На вольбы ідуть і Русины
Русины в Сербії мають свій Націоналный совіт од 2002-го року, тот першый дїяв лем два рокы. По вольбах будеме познати вже шестый склад Націоналного совіту Русинів. Моментално мають Русины право мати 19 членів совіту. Чісло членів окремых совітів залежыть од чісла людей, котры голосять ся ку даній народностній меншынї.
В Сербії іщі все беруть ся даны о приголошеных ку меншынам з попереднёго списованя, кедьже списованя жытелїв, котре у векшынї держав проходило минувшый рік, Белеград перенїс на тот рік з причіны пандемії, і проходило лем минувшый місяць – в октобрї. Зато і на далшый функчный період зістане чісло членів русиньского совіту єднаке.
В комунітї Русинів, котра рахує за попереднїм списованём коло 16 тісяч членів, приголосило ся голосовати 3075 людей. Треба раховати з тым, же голосовати можуть лем дорослы, же многы, нажаль, роблять в загранічу і так не голосять ся на меншыновы вольбы, а свою роль, самособов, має і неінтерес о вольбы у дакотрых членів комуніты.
Приголошеных пять списків
Кандідачны спискы могли окремы субєкты, котры мали інтерес кандідовати, подавати до 28-го октобра. За вшыткы меншыны было поданых 49 кандідачных списків. Што до русиньской меншыны, люде будуть выберати із пятёх списків, в роцї 2018 было приголошеных о два веце.
Русины будуть выберати із спісків Русины вєдно, котрый піднесла ґрупа з єднаков назвов, Русиньска будучность, поданый ґрупов За молодых Русинів, Вєдно за Войводину – ОЛЕНА ПАПУҐА, поданый субєктом Вєдно за Войводину, За Русинів – Желько Ковач, якый подав субєкт За Русинів і Руська матка за Русинів, котрый быв приголошена членьсков орґанізаціёв Світового конґресу Русинів, орґанізаціёв Руска матка.
Чом вольбы важны?
Вольбы, в котрых собі меншыны выберуть новый склад Націоналного совіту, суть важны. Націоналный совіт представлює народностну меншыну в области освіты, културы, інфомованя в языку народностной меншыны і хоснованя языка і ґрафічного запису языка в урядных справах, бере участь на процесї вырїшованя або вырїшує у вопросах з тых областей.
Совіт подля той леґіслатівы може навеце основати інштітуції, общества, фундації, заробковы комапнії в областях высше спомянутых. То, якый буде склад Націоналного совіту будькотрой меншыны, буде мати вплив на ход інштітуцій, котры конкретна меншына має. Буде то мати вплив на то, як буде вызерати в далшім періодї освіта, култура.
В припадї Русинів є то барз важне дїло. Буде то і о народностнім напрямі. Меджі кандідуючіма суть русиньскы орьєнтованы кандідаты, но і такы, котры суть проукраїньского напряму. Тоты мали докінця у сучаснім совітїС векшыну.
Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм. Ґрафічна і языкова коректура: АРК в СР.
