4. 8. 2023: Слава пропаґандї і героям пропаґанды!

Хтось реално воює на фронтї, а хтось споза пеца з Русинами.

Олександр Гаврош знова раз поставив ся до передньой лінії на фронтї. Лем не фронтї, де ся воює з окупантом, але на фронтї проти Русинів. В часї, коли на фронтї з окупантом реално воюють за слободу Україны і Русины.

На порталї Закарпаття онлайн пару днїв назад появила ся нова статя Олександра Гавроша під назвов Що показав перепис у Словаччині? Знова раз єден красный приклад пропаґанды і маніпулації фактів, в чім є Гаврош єден з кандідатів на шапміона світа, кебы в такій дісціплінї орґанізовав ся шампіонат.

Не малу часть своёй статї присвятив Русинам. Чоловік, котрый в темі не орьєнтує ся, може мати на основі того тексту чутя, же Українцї были в списованю на Словакії успішны, покля Русины суть якбач метер од пропасти, з котрой уж не выйдуть.

Не хыбить фолклор як терміны тіпу „аґресівны русиньскы дїятелї“, а много премного маніпулації. Покля реално прочітав собі автор статї дашто веце односно даной темы, пак мусив знати, же пише лем „гейбы правду“, а не правду.

Жебы припомянути основны факты, Словакія у 2021-ім році першый раз запровадила в списованю можливость записати ся ку веце як єдній народности, што уж в скорішых списованях мала наприклад Польща, Чеська републіка, Мадярьско.

Уж лем з того даного факту є ясне, же порівняти резултаты з років 1991, 2001 і 2011 з резултатами списованя 2021-го року є барз проблематічне, аж неможне.

Єднако бы сьме могли порівняти фотбалове змаганя меджі США і Нїмецьком, в котрім бы Америчаны програли 1:5, з гокеёвым змаганём меджі тыма державами, в котрім бы Америчаны выграли 5:1, і  полемізовати, котра країна цілково досягла лїпшы выслїдкы.

А не мож выхабити ани тот факт, же і про русиньскы орґанізації было несподїванём, же Русины при новых условіях веце приклонили ся ку выужытю записаня собі дві народности, як єдну – русиньску. То, же сьме стратили чісла на материньскім языку, є болячков, котру треба рїшыти.

Но і теперь уж подьме ку алтернатівній реалности Олександра Гавроша, або просто повіджено ку пропаґандї.

Гаврош пише, же Русинів сохранив лем другый вопрос, бо іншак бы сьме мали лем 23 тісяч Русинів, а не 63 і пів. При Українцях пише, же ся їх приголосило 9,5 тісяч, плус далшых 1,5 тісяч „як друга ідентічность“. То неправда. В рамках тых 9,5 тісяч были зарахованы люде, котры собі записали будь лем україньску народность, або україньску як першу. Тых, котры дали лем єдну – україньску народность, є менше.

При Русинах пише Гаврош, же властно ся вказало, же існують „Русины-Українці“, „Українці-Русины“, а найвеце є „Словаків-Русинів“. Лож. Списованя дало можность приголосити ся ку двом народностям, але не дало можность творити новы народности або мішати існуючі. Народности зістали окремыма, а не выникла жадна нова народность на основі списованя. Чоловік лем мав можность выразити то, же чує своє корїня і в тій, і в даякій другій народности.

Найлїпшым доказом того, же Гаврош кламе, суть факты, котры выходять з леґіслатівы. По перше, на Словакії далше по списованю зістало 13 народностных меншын (недавно ся придала далша – вєтнамска), а не придали ся жадны „Русины-Українці“ ці іншы міксы, бо люде голосили ся в списованю, покля тоту можность выужыли, ку двом окремым самобытным народам.

По друге, влада Словацькой републікы прияла рїшіня, на основі жадости народностных меншын, включно представителїв україньской меншыны, жебы не робив ся роздїл в тім, ці хтось записав собі лем єдну, або дві, або котру першу і котру другу народность, але жебы выслїдкы были інтерпретованы так, же вшыткы одповідї ся порахують довєдна, і на основі того будуть творити ся далшы леґіслатівны рамкы.

Такым чіном офіціално є на Словакії коло 63 і пів тісяч Русинів, Чехів коло 45 тісяч, Ромів понад 156 тісяч ці коло 11 тісяч Українцїв. Другый вопрос реално поміг каждій народности, іншак бы чісла меншын были низшы. Але не знаме якы низшы бы были, покля бы быв лем єден вопрос. То не знать ани Гаврош.

По третє, о пепереднїй інтерпретації резултатів свідчіть і факт приятя нового Наряджіня влады Словацькой републікы, котрым выдає ся список сел і міст, в котрых обчаны Словацькой републікы, якы належать ку народностній меншыні, творять найменше 15 процент населїня. Тото наряджіня є чінне од 1-го марца того року.

Наряджіня робило ся подля высше спомянутой інтерпретації резултатів списованя. Значіть, раховало із 63 і пів тісяч Русинами а 11 тісяч Українцями. І вдяка тому Русины од 1-го марца мають 154 сел і міст, причім довтогды мали лем 66.

А посмотьме ся на україньску меншыну – тота і в попереднїм періодї, і теперь, сохранила собі вже лем 18 сел, ани єдно місто. Замірно пишу „сохранила“, бо реалность є іщі гірша.

Покля бы не платив мораторій (не мож вычеркнути із списку народностных сел село, котре першый раз не досягло потребну квоту, моментално 15 процент), україньскы села бы сьме на Словакії мали може штири-пять. Досправсы великый успіх у списованю.

Но ту діставаме ся ку єдній правдї, котру Гаврош написав. Признавать, же в списованю на Словакії мала роль україньска міґрація, і тота зробила свої чісла. Правда.

Тото відїти якраз на списку сел і на выслїдках зо сел. Ниґде на селах не росла україньска меншына, лем вымерать. Українцї роснуть в містах, а суть то люде, котры походять з Україны, і за рокы ґастарбайтерьства уж здобыли обчанство.

Покля Русины контінуално роснуть, і кедь проходить асімілація, што відїти на языку, Українцїв реално уж спасать лем міґрація. „Домашнїх“ Українцїв за пару років не буде.

А, окрім іншого, тото має тїшыти патріота? Факт, же міліоны людей іщі і перед войнов ішли гет, до іншых держав, бо дома жыти не годны были, і так росне україньска діаспора? Такій радости зрозуміти я не годен.

Аж смішно, же коли Русинів на Словакії было 33 тісяч, Українців 7 тісяч, втогды Гаврош і ёму подобны, а і портал, на котрім теперь публіковав, писали о 40 тісяч Українцях на Словакії. Теперь змінила ся тактіка і методіка. Коли нас 63 і пів тісяч, а їх 11 тісяч, то они роснуть, а нас все менше. Холем так намагать ся зробити образ Гаврош у своїй статї.

Уж аж таке смішне то не є, кедь собі чоловік подумать, же україньскый писатель, великый „патріот“ Гаврош, пише пропаґанду з тепла свого обыстя в часї, коли наприклад такый русиньскый писатель Александер Керестеші пише свої стихы на фронтї, де воює з російскым аґресором, жебы боронити свою країну. Хтось реално воює на фронтї, а хтось споза пеца з Русинами.

Каждый з них выбрав свій фронт. А каждый з нас видить, хто правилно выбрав. Слава пропаґандї і героям пропаґанды!

 

Петро МЕДВІДЬ. Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Языкова і ґрафічна управа: АРК в СР. Жрідло фотоґрафії: Pixabay.