5. 11. 2022: В Мадярьску припомянули собі священомученика Теодора Ромжу

29-го октобра 2022-го року в мадярьскім селí Лакітелек одбыло ся святочне споминаня на великомученика Теодора Ромжу. Подію орґанізовало Будапештьске русиньске народностне самосправованя.

На теріторії містного парку коло екуменічной каплічкы находить ся пантеон памятників мученикам, котры терпіли за віру. Свій памятник там має і русиньскый ґрекокатолицькый єпіскоп, котрый быв выголошеный за блаженого – Теодор Ромжа.

Святочна подія зачала выступлїнём будапештьского мішаного хору Белвароша. Прозвучала ораторія, котру написав ужгородьскый композітор Василь Гайдук на слова Юрія Шипа, і котра є присвячена Теодорови Ромжови. Так само хор заспівав части Божеской літурґії по церьковнославяньскы.

О жывотї єпіскопа і ёго траґічній смерти 1-го новембра 1947-го року, од чого минуло тот рік 75 років, реферат приготовила Др. Маріянна Лявинець. Участны так само положыли ку памятнику вінцї а помолили ся панахіду. Святочна подія закінчіла ся русиньсков гімнов.

Блаженый священомученик Теодор Ромжа (рр. 1911 – 1947) быв родаком з Великого Бычкова. В роках 1930 аж 1937 штудовав у Римі. В роках 1938 аж 1944 служыв священиком в Мукачовскій ґрекокатолицькій єпархії. У 1944-ім роцї быв призначеный за апостольского адміністратора Мукачовской єпархії і быв рукоположеный на єпіскопа.

Кедьже не хотїв перейти на православя, до чого єпіскопа тискали совєтьскы власти, якы вже урядовали на Підкарпатю по ёго анексії Москвов, 27-го октобра 1947-го року ґрупа аґентів спецслужбы зорґанізовала гаварію на дразї меджі селами Іванівцї і Лохово так, жебы гаваровало авто, в котрім сидїв єпіскоп.

Ромжа не умер в наслїдку гаварії, пережыв і быв в шпыталю в Мукачові. Іщі рано 31-го октобра 1947-го року прияв владыка Теодор в шпыталю святы тайны. Умер аж 1-го новембра по півночі, курто по тім, што му была дана отрова, яку му подала аґентка тайной службы, котра ся переблекла за здравотнічку.

Владыка Теодор Ромжа быв 21-го юна 2001-го року Папом римскым Йоаном Павлом ІІ. выголошеный за блаженого. Літурґічный спомин на блаженого Теодора быв встановлена на 1-го новембра – день, коли умер. В блаженій памяти єпарха Мукачовской єпархії Мілан Шашік пожадав пак о поволїня, жебы свято припоминало ся 31-го октобра, кедьже і на Підкарпатю звыкли святити „Душічкы“ і люде втогды ходять на цінтерї.

Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм. Ґрафічна і языкова коректура: АРК в СР.