6. 1. 2022: Гуменьска церьков на списку вызначных памяток

Вызначнов памятков став і дім, в котрім урядовали угорьскы желізніцї.

Жебы підпорити усвідомлїня жытелїв міста Гуменне о културных і природных памятках повязаных з ёго історіёв і розвитком, вырїшыла самосправа зробити евіденцію вынятковых памяток.

Список першых сім такых памяток схвалили містьскы посланцї на своїм децембровім засїданю. Інформовала о тім аґентура TASR.

Найстаршов памятков на нововыникнутім списку є бароково-класіцістічна Ґрекокатолицька церьков Успенія Пресвятой Богородіці. Правдоподовно тот храм дала выбудовати Марія Терезія.

Аж дві ґрекокатолицькы памяткы

Подля історічных документів тот храм мав быти на місцї старшой деревяной церькви збудованый у 1767-ім роцї.

Но на южній стїнї храму є табла з латиньскым текстом, в котрім ся пише: „На векшу славу Божу і на честь Блаженой Дївы Марії до неба взятой быв збудованый тот Божый дім почас дїяня пароха найвсечестнїшого пана Йоана Блажовского, ґрецького обряду вікарія Мукачовского єпіскопства, архідіякона земпліньского, в роцї Господа 1717.“

Храм быв од початку успеньскый. Перебудованый быв у 1875-ім роцї, на початку 20-го столїтя завдякы грошам вызбераным од краянів у Америцї зробив ся новый престол і іконостас.

В другій половинї 1990-ых років проходила далша векша перебудова храму. В тім часї дістала церьков і іконы на стїнах од вызначного академічного маляря Мікулаша Климчака, котрый творив іконы у своїм унікатнім штілї.

Калварія, яка находить ся в ареалї парохіалного храму, і має сім двокаплічок з выображінём Крестной дорогы, є далшов вызначнов памятков Гуменного. Подля Ґрекокатолицького архієпіскопства в Пряшові є Калварія з 1941-го року з погляду ґрекокатолицькой традіції єдина свого тіпу в цїлій архієпархії.

Памятков і дім угорьскых желізніць

В списку першых семох памяток є і дім на Станічній уліцї з кінця 19-го столїтя, де урядовала інжінірьска дівізія Угорьскых кралёвскых желізніць. Вынятковов памятков є про Гуменне і скулптура святого Йоана Непомука, ці наймолодша матеріална културна памятка, котров є Памятник вдякы присвяченый Червеній армадї з року 1984.

До списку записали і 150-рочный стром ґінко і Фолклорный колектів Калина, котрый быв основаный при Містьскім културнім центрї в роцї 1976. Тот почас свого існованя представив ся на многых подіях дома і в загранічу.

Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм. Ґрафічнá і языкова управа: ред. АРК в СР.