7. 3. 2024: В Переґу Маре засїдала СРР. Одбыла ся і конференція русиністікы
Святковав ся і День Русинів Румунії
В пятніцю, 1-го марца 2024-го року, в румуньскім Переґу Маре зышли ся членове Світовой рады Русинів (СРР), на челї з председом Світового конґресу Русинів (СКР) Штефаном Лявинцём, на 3-ім реґуларнім засїданю СРР в меджіконґресовім періодї.
В рамках засїданя были членове рады участны і на святкованю Дня Русинів Румунії, котрый є встановленый на 3-го марца, а так само на конференції під назвов Русиньска історія і русиньскый язык в теперїшнїм світї.
Конференція і културный проґрам
В пятніцю проґрам почав конференціёв русиністікы. Орґанізатором была Світова рада Русинів і Културный центер Русинів – Александер Духновіч.
На конференції, котрой презідію творили Др. Штефан Лявинець, Др. Ґеорґій Фірцак і отець Василь Бойчук, выступало десять реферуючіх.
Доц. Мґр. Валерій Падяк, к. н., свій реферат присвятив біоґрафії Євґенія Фенцика. Русиніста із Сербії, проф. Михайло Фейса, занимав ся конфесіоналныма школами в Бачцї. Проф. Михаіл Капраль, кодіфікатор мадярьской варіанты русиньского языка, бісїдовав о топонімії в одношіню ку проблемі орфоґрафічной нормы.
Др. Маріянна Лявинець презентовала книгу вызначного сучасного русиньского писателя із Підкарпатя, Александра Купара, під назвов Сокотім свуй язык.
Далшыма выступаючіма были Марія Саґін, котрой темов были Русины і русиньскый язык в Румунії, далше Світлана Мурешан, яка бісїдовала о Русинах з Марамороша, і Світлана Бойчук, котра участным прочітала реферат на тему історії Русинів із Великого Переґу (Переґу Маре, позн. ред.).
Член Світовой рады Русинів за Словакію Мартін Караш на конференції выступав із рефератом о жывотї русиньского будителя Александра Павловіча, а выступив і Миколай Деревяник, котрый одпрезентовав історію русиньскых дротарів із Спіша.
Першый день закінчів ся святочнов академійов, котра была присвячена народному святу – Дню Русинів Румунії.
В суботу робоча часть
В суботу, 2-го марца 2024-го року, проходила робоча часть, коли одбыло ся 3-тє засїданя Світовой рады Русинів. Єдным з пунктів засїданя, котрый быв обговореный членами СРР, была інформація о рихтованю XVIIІ. Світового конґресу Русинів, котрый орґанізує в слїдучім році членьска орґанізація із Румунії.
Як выходить із того, што было обговорено на засїданю, конґрес має одбыти ся першый тыждень місяця юна 2025-го року в румуньскім главнім містї Букурештї.
Світова рада так само проїднала інформацію о господарїню за 2023-ій рік а плачіня членьского на 2024-ый рік. Бісїдовало ся і о далшых актівностях членьскых орґанізацій СКР у окремых країнах, а так само потвердила ся Декларація о сполупраці із штирёма русиньскыма інштітуціями.
Выголошены Премії Турка-Гетеша і Манайла
На засїданю Світовой рады Русинів обговорило ся і удїлёваня Премії Василя Турока-Гетеша a Націоналной премії за русиньске уменя імени Івана Манайла Pro Arte Ruthenorum.
Премія Василя Турока-Гетеша є удїлёвана Світовым конґресом Русинів особностям, орґанізаціям, асоціаціям і інштітуціям мімовладного сектору, за вызначны резултаты досягнены в рамках розвитку, як і за вынятковы успіхы на ниві презентованя русиньской културы у вшыткых їй аспектах.
Націонална премія за русиньске уменя імени Івана Манайла Pro Arte Ruthenorum, основателями котрой суть Світовый конґрес Русинів і Русиньске націоналне самосправованя міста Вац, є оцїнїнём сучасных русиньскых умелцїв, котры своёв умелецьков творчостёв зробили значный вклад до розвитку і пропаґації світового русиньского уменя.
Крітерії про обидві премії за 2023-ій рік были на засїданю обговорены, а будуть доступны на офіціалнім сайтї СКР. Номінації на тоты дві премії буде мож подавати до 20-го апріля того року.
Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм, языкова і ґрафічна управа: АРК в СР
