8 . 12. 2021: Александер Зозуляк (зоставитель): 100 вызнамных Русинів очами сучасників, ІV. часть

(Выдаватель: Академія русиньской културы в Словацькій републіцї, выдрукованя: Tlačiareň svidnícka, s. r. o., выданя: перше, тіраж: 400 фалатків, чісло сторінок: 88, ISBN: 978-80-89798-28-5).

100 вызнамных Русинів очами сучасників – то є проєкт, котрый в роцї 2007 зачала ПгДр. Марія Мальцовска выданём першой части із планованых штирёх. На першых двадцятьпять профілів вызнамных особностей едіторка надвязала о два рокы выданём продовжіня (2009), але звышок уж не могла приправити і публіковати, бо в роцї 2010 по довгій і тяжкій хворотї одышла до вічности.

Єй амбіціозный проєкт так зістав на довшый період недокінченым, аж в роцї 2019 на єй роботу надвязав Мґр. Александер Зозуляк, русиньскый актівіста, выдаватель і шефредактор часопису Русин, в минулостти тыж 25 років шефредактор Народных новинок, котрый выдав третю часть той публікації (2020). Она надвязала на попереднї части і была зоставлена подля замірів Марії Мальцовской, то значіть представила далшых 25 вызначных русиньскых особностей, котры ся заслужыли о розвиток русиньской културы, літературы, історіоґрафії, языка ці уменя.

Теперь (2021) едітор Александер Зозуляк выдав четверту часть споминаной публікації, в котрій окремы тексты, як в третій части, обсягують главны біоґрафічны інформації о далшых 25 вызнамных русиньскых особностях і їх дїятельстві. Тексты суть доповнены фотоґрафіями особностей, так само і іншым ку тому звязаным образовым матеріалом. Тексты суть різного характеру, даколи іде о біоґрафічный текст, але даколи жывот і робота даной особности є спрацованый у формі розговору. Сучасный зоставилтель, як і ёго попередніця, уводить профілы вызнамных історічных, але і сучасных особностей, котры представляють своє заслужне діятельство в різных областях:

літературознательство і языкознательство (Михаіл Алмашій, Валерій Падяк, Олена Дуць-Файфер, Михайло Фейса ітд.), уменя (Юрій Якубіско, Іван Броді, Орест Дубай, Гелена Мандічова), едукація (Андрій Бачіньскый, Михаіл Балудяньскый, Іоан Кізак, Тібор Міклош Поповіч ітд.) і в іншых осферах споєных з Русинами.

Четверта часть серії 100 вызнамных Русинів очами сучасників представлять достойне закінчіня ціклу Марія Мальцовской в дусї єй двох томів, як і тому третёго. Чітатель має так вдяка вшыткым штирём частям понукнутый енцікліопедічный перегляд о найвызнамнїшых  русиньскых особностях і їх дїятельстві.

Думам собі, же недавно выдана четверта часть, так як ай попереднї три, заінтересує нелем людей занимаючіх ся русиністіков професіонално, але і обычайного чітателя, котрый собі хоче розшырити свої знаня і веце  розкрыти свій розляд о даній проблематіцї.

Мґр. Михал ПАВЛІЧ, ПгД., Центер языків і култур народностных меншын – Інштітут русиньского языка і културы Пряшівской універзіты в Пряшові, Словакія