9. 12. 2022: В Братїславі одпрезентують моноґрафію о Юріёви Ґавулови
20-го децембра 2022-го року одпрезентують в братїславскій кавярнї Еміл на дворї Ґалерії міста Братїслава (Мірбахів палац) першу книжкову моноґрафію вызначного скулптора русиньского походжіня Юрія Ґавулы.
Презентація книгы о творчости родака з Чабин, котра в тых днях вышла під назвов Лїчіня скулптурами: Юрій Ґавула і ёго творчость про архітектуру (оріґ. Liečba sochami: Juraj Gavula a jeho tvorba pre architektúru) буде повязана з діскусіёв, на котрій буде брати участь Юрій Ґавула, архітект Їндра Мартін і кураторка Владиміра Бунґерова.
Моноґрафія Юрія Ґавулы
„Словакія має довг односно скулпторів і скулпторок, котрых творы доповнёвали архітектуру сідліск, школ ці шпыталів. Стовкы умелецькых творів выникли як штатны заказкы в часї масівной соціалістічной выставбы і по паді режіму были зохаблены на занепадок і ліквідацію без глубшой рефлексії історії кумшту,“ пишуть творцёве моноґрафії.
Юрій Ґавула є єднов із особностей, котрых вклад оцїнює далша ґенерація. Нова книга є резултатом баданя сына скулптора – візуалного умелця Матєя Ґавулы у сполувпраці з теоретіком уменя Даніелом Ґрунём.
Книжка представлює творы скулптора на сімпозіях і ставбах од Братїславы через Ґаланту по Свідник, недалеко родного села Чабины. „Суть то творы орґанічных абстрактных форм, котры не наповнёвали політічны пожадавкы соціалістічного реалізму, але дотворяли жывотне оточіня околіцї – як то вказує і богатый архів фотоґрафій.“
Нова двоязычна словацько-анґліцьлка моноґрафія обсягує веце сонд до розсяглой творчости Юрія Ґавулы посередництвом текстів далшых покликаных фаховцїв – Луції Ґавуловой, Владиміры Бунґеровой, Петра Медвідя і Петра Салая.
Юрій Ґавула
Академічный скулптор Юрій Ґавула народив ся 15-го апріля 1942-го року у втогдышнїх Вышнїх Чабинах (днесь Чабины) в окресї Меджілабірцї.
В роцї 1963 закінчів Середню школу умелецького промыслу, пак продовжовав штудовати на Высокій школї вытварных умень. Там штудовав скло в архітектурї у професорів Франя Штефунка і Вацлава Ціґлера. Штудії закінчів у 1969-ім роцї.
То быв зачаток, но выпробовав і іншы можности творчости з іншыма матеріалами, набрав напрям ку монументалізму, ку скулптурам. Обрабляв камінь, дерево, желїзо, скло, в ёго руках мінили свою подобу ружбашскый травертін і андезіт. Отворило ся му шыроке поле роботы.
В 1970-ых і 1980-ых роках вытворив десяты скулптур, пластік, основных каменїв і рельєфів про зравотньцкы заряджіня по цїлій Словакії. Так само довгы рокы дїяв як педаґоґ, здобыв тітул доцента.
Мав персоналны выставкы, быв участником на многых сімпозіях дома і в загранічу. Ёго творы суть в збірках веце ґалерій і музеїв, меджі котрыма мож спомянути Словацьку народну ґалерію в Братїславі, Выходословацьку ґалерію в Кошіцях ці Крайску ґалерію в Пряшові.
Творы Ґавулы мож відїти в Пряшові і в такзваній Загородї уменя ці в рамках будовы Моноблоку у Факултнім шпыталю Яна Адама Раймана.
Хоць цїле доросле жытя пережыв у Братїславі, ниґда не забыв на свій родный край, на своє русиньске походжіня, меджі ёго добрых приятелїв належав і далшый славный родак з Чабин, русиньскый малярь Михал Чабала.
Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм. Ґрафічна і языкова коректура: АРК в СР.
